Język gudźarati
Język gudźarati, należący do grupy indoaryjskiej języków indoeuropejskich, jest używany przez około 61 milionów osób, głównie w Indiach, w stanie Gudźarat oraz okolicznych terytoriach: Daman, Diu, Dadra i Nagar Haweli. Jest jednym z 23 języków konstytucyjnych Indii. Gudźarati posiada odrębny system pisma, zwany alfabetem sylabicznym gudżarati, który wywodzi się z pisma brahmi.
Rozmieszczenie geograficzne
Poza Indiami, użytkownicy gudźarati zamieszkują:
- Tanzanię (około 250 tys. osób)
- Ugandę (około 150 tys.)
- Pakistan (około 100 tys.)
- Kenię (około 50 tys.)
- Wielką Brytanię, głównie Leicester i Wembley
- Stany Zjednoczone, zwłaszcza w New Jersey, Nowym Jorku, Kalifornii i Teksasie
Język ten był ojczystym językiem znanych postaci, takich jak Freddie Mercury, Mahatma Gandhi oraz Muhammad Ali Jinnah.
Historia
Gramatyka gudźarati została spisana przez mnicha dźinijskiego Hemachandrę-acharyę. Najstarsze utwory literackie w tym języku pochodzą z XVII wieku.
Odmiany języka gudźarati
W języku gudźarati wyróżnia się trzy główne odmiany, różniące się słownictwem:
- hindi-gudźarati: urzędowy wariant uczony w szkołach;
- parsi-gudźarati: używany przez społeczność Parsów, z licznymi słowami pochodzenia perskiego;
- muzułmańska odmiana gudźarati: z silnymi wpływami perskimi i arabskimi.
Różnice gramatyczne między tymi odmianami są niewielkie.
Podsumowanie
Język gudźarati jest ważnym elementem kulturowym w Indiach i wśród społeczności indyjskich za granicą. Jego różnorodność oraz historia literacka czynią go istotnym przedmiotem badań w dziedzinie językoznawstwa i kulturoznawstwa.
