Język egipski

Język egipski

Język egipski, będący wymarłym językiem z grupy afroazjatyckiej, był używany przez starożytnych Egipcjan. Najstarsze znane zapisy pochodzą z około 3250 r. p.n.e. Z czasem, wraz z upadkiem cywilizacji egipskiej, język ten stracił na znaczeniu, a jego miejsce zajęła arabska wersja językowa. Ostatnią fazą rozwoju języka egipskiego jest koptyjski, który przetrwał do XVIII wieku i jest obecnie używany w liturgii Kościoła koptyjskiego.

Fazy rozwoju

Język egipski przeszedł pięć głównych faz rozwoju:

• Język staroegipski: 3180–2240 p.n.e.
• Język średnioegipski: 2240–1990 p.n.e., znany również jako egipski klasyczny.
• Język nowoegipski: 1573–715 p.n.e.
• Język demotyczny: od XXVI dynastii.
• Język koptyjski: od okresu rzymskiego, używany w liturgii.

Czasami wyróżnia się także archaiczny język egipski z okresu wczesnodynastycznego.

Pismo

Język egipski był zapisywany w różnych formach pisma, w tym:

• Hieroglificzne
• Hieratyczne
• Demotyczne
• Zmieniony alfabet grecki

Pismo hieroglificzne składało się z około 7000 znaków, w tym piktogramów oraz determinatywów, które precyzowały znaczenie. Używane było głównie w celach religijnych, co potwierdza egipska nazwa tego pisma, oznaczająca „pismo mowy boskiej”.

Właściwości klasycznego języka egipskiego

Język egipski charakteryzował się kilkoma istotnymi cechami:

• Trzy liczby: pojedyncza, podwójna i mnoga, np. ir „oko”, ir.ty „dwoje oczu”.
• Trzy zestawy zaimków: niezależne, zależne i sufigowane.
• Składnia VSO (czasownik-podmiot-dopełnienie), np. rdi.n.i gb hr rdwy.i „umieściłem Geba pod mymi stopami”.
• Wielokrotne złożone formy odmiany sufiksalnej.

Bibliografia

• Bridget McDermott, Odczytywanie hieroglifów egipskich, Muza, Warszawa 2002.
• W.V. Davies w przekładzie Macieja G. Witkowskiego, Egipskie hieroglify, Wydawnictwo RTW, 1998.