Jerzy Zawieyski
Jerzy Zawieyski, wcześniej znany jako Henryk Nowicki (ur. 2 października 1902 w Radogoszczu, zm. 18 czerwca 1969 w Warszawie), był polskim aktorem, dramatopisarzem, prozaikiem, eseistą oraz działaczem katolickim. Przez wiele lat związany był z „Tygodnikiem Powszechnym” i „Znakiem”. W latach 1957-1969 pełnił funkcję posła na Sejm PRL oraz członka Rady Państwa.
Życie i działalność
Młodość
Urodził się w rodzinie inteligenckiej. Po śmierci ojca, jego matka wyszła za mąż powtórnie i przeszła na katolicyzm. Zawieyski, początkowo związany z lewicą, zadebiutował jako poeta w 1921 roku. W 1933 roku poznał Stanisława Trębaczkiewicza, z którym związał się na 36 lat.
Lata powojenne
Po II wojnie światowej Zawieyski skoncentrował się na działalności literackiej. Od 1949 do 1955 roku miał zakaz publikacji. Był aktywnym członkiem Klubów Inteligencji Katolickiej oraz Związku Literatów Polskich. Utrzymywał bliskie relacje z hierarchią kościelną, w tym z prymasem Stefanem Wyszyńskim, co miało wpływ na jego działalność polityczną.
W 1968 roku, podczas wydarzeń marcowych, wystąpił w obronie studentów, co wywołało polityczną burzę. Po serii ataków, zrezygnował z członkostwa w Radzie Państwa, a wkrótce potem zmarł w tajemniczych okolicznościach, co wywołało spekulacje o politycznym morderstwie.
Twórczość
Zawieyski był autorem wielu dzieł literackich, w tym powieści, opowiadań, esejów i dramatów. Jego twórczość często odnosiła się do tematów moralnych i religijnych.
Powieści
- Gdzie jesteś przyjacielu (1932)
- Daleko do rana (1934)
- Droga do domu (1946)
- Noc Huberta (1946)
- Wawrzyny i cyprysy (1966)
- Konrad nie chce zejść ze sceny (1966)
Eseje
- Notatnik liryczny (1956)
- Próby ognia i czasu (1958)
- W alei bezpożytecznych rozmyślań (1965)
Upamiętnienia
Po jego śmierci odbyły się liczne uroczystości upamiętniające Zawieyskiego, w tym msze i odsłonięcia tablic pamiątkowych. Jego twórczość oraz działalność polityczna nadal są przedmiotem badań i zainteresowania.
Odznaczenia
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Srebrny Krzyż Zasługi (1936)
- Srebrny Wawrzyn Akademicki (1936)
- Krzyż Wielkiego Oficera Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (1965)
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1966)
