Jerzy Krzysztoń (23 marca 1931 – 16 maja 1982) był polskim prozaikiem, dramaturgiem, reportażystą, tłumaczem i scenarzystą.
Życiorys
Jerzy Krzysztoń urodził się w Lublinie, a dzieciństwo spędził w Grodnie. W 1940 roku został wywieziony do Kazachstanu, gdzie stracił lewą rękę. W 1942 ewakuował się do Iranu z armią Andersa, a następnie mieszkał w Indiach i Ugandzie. Po powrocie do Polski w 1948 roku, ukończył Liceum Ogólnokształcące w Lublinie oraz studia na KUL z zakresu filologii polskiej i angielskiej.
W 1952 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie pracował w Stowarzyszeniu „Pax” oraz redakcjach tygodników. W 1956 został kierownikiem Redakcji Słuchowisk Polskiego Radia i prowadził audycję Poczta Literacka w latach 1979-1981.
Twórczość
Debiutował w 1949 roku opowiadaniem Wspomnienia indyjskie. Jego dorobek literacki obejmuje zarówno opowiadania, jak i powieści oraz scenariusze filmowe.
Wybrane opowiadania
- Wspomnienia indyjskie (1949)
- Opowiadania indyjskie (1953)
- Sekret i inne opowiadania (1956)
- Sandżu i Paweł (1959)
- Złote Gody (1965)
- Panna radosna (1969)
- Cyrograf dojrzałości (1975)
Wybrane powieści
- Kamienne niebo (1958)
- Wielbłąd na stepie (1978)
- Obłęd (1979)
- Krzyż Południa (1983, wydana pośmiertnie)
Scenariusze filmowe
- Cyrograf dojrzałości (1967)
- Dzień ostatni, dzień pierwszy (1965)
- Kamienne niebo (1959)
Krzysztoń był również autorem reportaży, w tym cyklu Skok do Eldorado (1967), oraz licznych słuchowisk radiowych.
Nagrody i odznaczenia
Otrzymał Nagrodę Młodych im. Włodzimierza Pietrzaka (1953, 1979) oraz nagrodę Ministra Obrony Narodowej III stopnia (1970). Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1974) oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1982).
Śmierć
Jerzy Krzysztoń zmarł tragicznie 16 maja 1982 roku, popełniając samobójstwo w Warszawie. Pochowany jest na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
Krzysztoń pozostawił po sobie znaczący dorobek literacki, który do dziś jest analizowany i ceniony w polskiej literaturze.
