Jedwab – Wprowadzenie
Jedwab to białkowe włókno pochodzenia zwierzęcego, uzyskiwane z kokonu jedwabnika morwowego lub dębowego. Roczna produkcja jedwabiu na świecie wynosi około 50 000 ton, co stanowi zaledwie 0,2% całkowitej produkcji włókien. Tkaniny jedwabne cechują się połyskiem, gładkością, miękkością i lekkością, a także przyjemnością w dotyku.
Historia jedwabiu
Jedwab był wytwarzany w starożytnych Chinach już około 3600 roku p.n.e. Chińska legenda głosi, że cesarz Huang Di odkrył jedwab w ogrodzie, gdy jego żona zauważyła larwy jedwabników przędące kokony. Przez 2000 lat Chiny miały monopol na produkcję jedwabiu, strzegąc tajemnicy jego wytwarzania. W roku 550 tajemnica została przemycona do Konstantynopola przez dwóch mnichów.
W Bizancjum produkcja jedwabiu rozwijała się intensywnie, a jedwabne tkaniny były zdobione skomplikowanymi motywami. W XII wieku Roger II, król Sycylii, zdobył tajemnicę produkcji jedwabiu, co przyczyniło się do rozprzestrzenienia jedwabnictwa w Europie. Z Chin jedwab trafił do Persji, Japonii, a następnie do Europy.
Produkcja włókna jedwabnego
Produkcję jedwabiu można podzielić na cztery główne fazy:
- Produkcja karmy: Uprawa drzew morwowych i dębowych, których liście są pożywką dla jedwabników.
- Hodowla jedwabników: Wylęg i karmienie gąsienic przez około miesiąc, po którym przędą kokony.
- Pozyskiwanie włókna: Zanurzenie kokonów w gorącej wodzie w celu uzyskania nici jedwabnej.
- Przędzenie: Włókno przekształca się w przędzę, która jest materiałem do produkcji tkanin.
Rodzaje przędz i tkanin jedwabnych
Przędze jedwabne
- greża: Jedwab naturalny w stanie surowym
- grenadyna: Silnie skręcona przędza jedwabna
- filozela: Nić jedwabna nieskręcana
- mulina: Wielobarwna przędza do haftowania
- ondula: Jedwabna przędza wątkowa
Tkaniny jedwabne
- brokat: Ciężka tkanina z wypukłym wzorem, często przetykana złotem lub srebrem
- krepa: Pomarszczona, matowa tkanina z silnie skręconej przędzy
- tafta: Gęsta, sztywna tkanina o połysku
Ze względu na kosztowny proces produkcji jedwabiu naturalnego, opracowano sztuczne włókna o podobnych właściwościach, znane jako jedwab sztuczny.
