Jednotarczowce

Jednotarczowce (Monoplacophora)

Jednotarczowce to grupa morskich mięczaków, które wyróżniają się pojedynczą, tarczowatą muszlą oraz unikalną budową anatomiczną, obejmującą seryjną powtarzalność narządów. Współcześnie znanych jest ponad 30 gatunków, a także wiele kopalnych.

Historia odkryć i występowanie

Do 1952 roku jednotarczowce uważano za wymarłe, znane jedynie z wykopalisk sięgających kambru i dewonu. Odkrycie żywego okazu, Neopilina galatheae, podczas duńskiej ekspedycji „Galathea” na wschodni Ocean Spokojny, zrewolucjonizowało nasze zrozumienie tej grupy. Dalsze badania ujawniły około 30 dodatkowych gatunków, głównie w strefie abisalu Oceanu Spokojnego, na głębokościach przekraczających 6 tys. m p.p.m.

Budowa

Jednotarczowce mają spłaszczone ciało o symetrii dwubocznej, osłonięte muszlą w kształcie stożka. Ich długość waha się od 1 do 67 mm. Cechą charakterystyczną jest słabo wyodrębniona głowa oraz kolista noga przypominająca przyssawkę. Posiadają krótki płaszcz oraz skomplikowany system mięśniowy, z powielonymi narządami, takimi jak mięśnie grzbieto-brzuszne, nefrydia, gonady i ktenidia.

Biologia i ekologia

Jednotarczowce są zwierzętami rozdzielnopłciowymi, a ich biologia rozwoju jest słabo poznana. Żywią się głównie detrytusem, okrzemkami, otwornicami i gąbkami.

Systematyka

• Gromada: Monoplacophora (jednotarczowce)
  • Rząd: † Cyrtonellida
  • Rząd: † Hypseloconida
  • Rząd: Tryblidiida
    • Rodzina: Neopilinidae
      • Rodzaj: Adenopilina
      • Rodzaj: Laevipilina
      • Rodzaj: Monoplacophorus
      • Rodzaj: Neopilina
      • Rodzaj: Rokopella
      • Rodzaj: Veleropilina
      • Rodzaj: Vema
    • Rodzina: Micropilinidae
      • Rodzaj: Micropilina
    • Rodzina: †Tryblidiidae
      • Rodzaj: †Tryblidium