Dzisiaj jest 24 stycznia 2025 r.
Chcę dodać własny artykuł
Reklama

Jedlińsk

Chcę dodać własny artykuł

„`html

Jedlińsk – Informacje ogólne

Jedlińsk to wieś położona w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim, będąca siedzibą gminy Jedlińsk oraz parafii rzymskokatolickiej Świętych Apostołów Piotra i Andrzeja. Wieś uzyskała prawa miejskie w 1530 roku, ale zostały one odebrane w 1869 roku. W latach 1954–1972 była siedzibą władz gromady, a w latach 1975–1998 wchodziła w skład województwa radomskiego.

Położenie

Jedlińsk znajduje się na Mazowszu, 90 km na południe od Warszawy i 10 km na północ od Radomia, nad rzeką Radomką i Tymianką, przy trasie E77 (DK7).

Historia

Nazwa „Jedlińsk” pochodzi od jodeł otaczających dawną osadę. W XV wieku miejscowość była w rękach rodziny Czajków, a w XVI wieku przeszła w posiadanie Jedlińskich, którzy lokowali miasto na prawie magdeburskim. W XVII wieku Jedlińsk był ważnym ośrodkiem kalwinizmu, jednak po przejęciu przez katolików miasto podupadło. W XVIII wieku miasto przeszło przez ręce różnych właścicieli, aż do 1869 roku, kiedy utraciło prawa miejskie.

Zwyczaje

Co roku w ostatni wtorek przed Wielkim Postem odbywa się tradycyjny obrzęd „ścięcia śmierci”, znany od 1778 roku, którego pierwsza wzmianka pochodzi z 1860 roku.

Ważne miejsca i zabytki

  • Kościół Apostołów Piotra i Andrzeja – założony przez Stanisława Witowskiego, zniszczony przez Szwedów w 1655 roku i odnowiony przez Aleksandra Józefa Załuskiego.
  • Cmentarz parafialny – założony w 1798 roku, gdzie spoczywają rodziny dziedziczne Jedlińska.

Edukacja

Szkoła w Jedlińsku ma długą historię, pierwsza powstała w XVI wieku. W 1999 roku utworzono sześcioklasową szkołę podstawową i trzyletnie gimnazjum. W latach 2000-2002 budynek szkoły został rozbudowany o nowe sale lekcyjne i salę gimnastyczną.

Sport

Gmina dysponuje Gminnym Ośrodkiem Sportu i Rekreacji, z boiskami i obiektami sportowymi. Ludowy Klub Sportowy, założony w 1946 roku, bierze udział w regionalnych rozgrywkach piłkarskich.

Znane postacie

  • Małgorzata Foremniak – aktorka
  • Piotr Gołębiowski – biskup diecezji sandomierskiej

„`