„`html
Jaworze – Informacje ogólne
Jaworze (niem. Ernsdorf, cz. Javoří) to wieś w Polsce, zlokalizowana w województwie śląskim, w powiecie bielskim, będąca siedzibą gminy Jaworze. Powierzchnia wynosi 21,32 km², a liczba ludności to 7299.
Miejscowość jest siedzibą Parafii Ewangelicko-Augsburskiej oraz zboru Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego.
Części miejscowości
- Błatnia (osada)
- Jaworze (wieś)
- Jaworze Dolne
- Jaworze Górne
- Jaworze Nałęże
- Jaworze Średnie
- Pelchrim
Historia
Jaworze jest jednym z najstarszych miejsc osadniczych w regionie, z śladami osadnictwa sięgającymi epoki kamiennej. Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z około 1305 roku, kiedy to była wymieniana w dokumencie biskupa wrocławskiego.
Rozwój miejscowości
W XVI wieku Jaworze zostało włączone do państwa bielskiego, a na początku XVIII wieku przekształciło się w uzdrowisko. W latach 1862-1918 rozwijało się jako miejsce leczenia chorób układu oddechowego oraz nerwowego.
Wydarzenia XX wieku
Po II wojnie światowej tradycje uzdrowiskowe kontynuował Beskidzki Zespół Leczniczo-Rehabilitacyjny. W 1978 roku zamknięto szkołę w Jaworzu Nałężu, a w 2023 roku w wyniku wypadku zginął wójt Jaworza, Radosław Ostałkiewicz.
Zabytki
- Pałac z końca XVIII wieku z parkiem
- Kościół ewangelicki z 1782 roku
- Kościół katolicki pw. Opatrzności Bożej z lat 1800-1802
- Glorieta na wzgórzu Goruszka z 1798 roku
Wspólnoty wyznaniowe
- Kościół Adwentystów Dnia Siódmego
- Kościół Rzymskokatolicki – Parafia Opatrzności Bożej
Komunikacja
Jaworze obsługiwane jest przez linie komunikacyjne oraz nieczynną stację kolejową Jaworze Jasienica. Planowane jest przywrócenie ruchu kolejowego na trasie do Bielska-Białej.
Kultura i edukacja
W miejscowości działa Ośrodek Promocji Gminy Jaworze, organizujący wydarzenia kulturalne oraz galerię sztuki. Istnieją również przedszkola oraz szkoły podstawowe.
Sport i rekreacja
Jaworze ma kluby sportowe, w tym piłkarski GKS „Czarni” Jaworze. Działa również Zespół Regionalny „Jaworze” oraz Muzeum Fauny i Flory Morskiej i Śródlądowej.
Turystyka
W okolicy znajdują się trasy rowerowe i piesze szlaki turystyczne, przyciągające turystów oraz miłośników aktywnego wypoczynku.
Linki zewnętrzne
„`
