„`html
Jawornica – Charakterystyka Wsi
Jawornica, wcześniej znana jako Jauernig, to wieś położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Lewin Kłodzki. W przeszłości wieś ta obejmowała przysiółek Jaworniczka, który został sprzedany w 1684 roku właścicielom Szczytnej. Jawornica była częścią parafii w Lewinie.
Historia i Gospodarka
Początkowo wieś utrzymywała się głównie z rolnictwa, jednak od drugiej połowy XVIII wieku mieszkańcy zaczęli zajmować się rzemiosłem, zwłaszcza tkactwem. W pierwszej połowie XIX wieku w Jawornicy działało ponad 49 krosien lnianych. W okolicy znajdowały się również dwa młyny wodne, a przez krótki czas wydobywano rudę żelaza.
Surowce Naturalne
W okolicach Jawornicy znajdują się złoża hematytów.
Współczesność i Demografia
Dziś Jawornica jest niemal wyludniona, a według danych z 2011 roku zamieszkuje ją jedynie 70 osób. Największa liczba mieszkańców, 299 osób, została odnotowana w 1867 roku, a w 1939 roku liczba ta spadła do 165.
Układ Urbanistyczny
Wieś leży przy lokalnej drodze prowadzącej do przełęczy Polskie Wrota, w malowniczej dolinie potoku Jaworniczki, na wysokości 590–650 m n.p.m. Zachowały się jedynie nieliczne relikty zabudowy, a dawny układ wsi jest mało czytelny. W XVIII wieku Jawornica miała zwartą zabudowę, która z czasem uległa rozczłonkowaniu.
Zabytki
- Kaplica z 1714 roku, znajdująca się w dolinie potoku Jaworniczka, wpisana do wojewódzkiego rejestru zabytków.
Szlaki Turystyczne
Przez Jawornicę prowadzą dwa znakowane szlaki turystyczne:
- Ptak (Fort Karola) – Lisia Przełęcz – Kulin Kłodzki – Przełęcz pod Grodźcem – Leśna – Lewin Kłodzki – Taszów – Kocioł – Miejski Lasek – Jawornica – Zimne Wody – Kozia Hala – Sołtysia Kopa – Orlica – Zieleniec – Torfowisko pod Zieleńcem – Kamienna Góra – Przełęcz Sokołowska – Polanica-Zdrój.
- Ludowe – Przełęcz Polskie Wrota – Jawornica – Jerzykowice Małe – Kocioł – Kocioł PL/CZ – Olešnice v Orlických horách – Číhalka – Podgórze PL/CZ.
Bibliografia
- Słownik geografii turystycznej Sudetów, Marek Staffa (red.), t. 13: Góry Stołowe, Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1992.
„`
