Jaskrowce (Ranunculales)
Jaskrowce to rząd roślin okrytonasiennych, który stanowi siostrzaną grupę dla pozostałych dwuliściennych. W większości są to rośliny zielne, choć zdarzają się także drzewa i krzewy. Rząd ten obejmuje 7 rodzin, 199 rodzajów i 4445 gatunków zgodnie z klasyfikacją APweb.
Charakterystyka
Liście jaskrowców są zazwyczaj skrętoległe, rzadziej naprzeciwległe, mogą być pojedyncze lub złożone, często podzielone lub głęboko wcinane. Wiek rodzin w obrębie tego rzędu szacuje się na ponad 105 milionów lat, z późniejszym rozdzieleniem berberysowatych (Berberidaceae) i jaskrowatych (Ranunculaceae) na około 90 milionów lat temu.
Znaleziska skamieniałości
Skamieniałości roślin, takich jak Potomacapnos i Leefructus, datowane na 120-125 milionów lat temu, sugerują szybką dywersyfikację w obrębie tego rzędu. Skamieniałości Teixeiraea lusitanica z Portugalii, datowane na apt, zawierają cechy typowe dla jaskrowców.
Pozycja w klasyfikacji
Według APweb, jaskrowce są najstarszą linią rozwojową dwuliściennych właściwych. W systemie Takhtajana rząd Ranunculales był wcześniej monotypowy, obejmując wyłącznie rodzinę jaskrowatych, podczas gdy w systemie Cronquista (1981) uwzględniono wiele rodzin, które obecnie są klasyfikowane w różnych rzędach.
Rodziny jaskrowców według systemu Cronquista
- Berberidaceae – berberysowate
- Circaeasteraceae
- Coriariaceae – garbownikowate
- Lardizabalaceae – krępieniowate
- Menispermaceae – miesięcznikowate
- Ranunculaceae – jaskrowate
- Sabiaceae – sabiowate
- Sargentodoxaceae
Współczesna klasyfikacja jaskrowców pokazuje ich złożoność oraz długą historię ewolucyjną, co czyni je interesującym obiektem badań w botanice.
