Jarandowo
Jarandowo, dawniej znane jako Süßenberg (po 1945 jako Raszczewo, a następnie Jurandowo), to wieś położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Lidzbark Warmiński, w pobliżu jeziora Symsar. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś znajduje się w historycznym regionie Warmia.
Historia
Jarandowo zostało założone w XIV wieku, pomiędzy rokiem 1333 a 1342 przez wójta warmińskiego Henryka Lutra. Lokacja wsi została potwierdzona w 1359 roku przez biskupa warmińskiego Jana Styprocka. Miejscowość ucierpiała w czasie wojen polsko-krzyżackich oraz wojen szwedzkich. Pierwszy kościół zbudowano w 1359 roku, ale został zniszczony, a nowy wzniesiono w 1791 roku. Samodzielna parafia powstała w Jarandowie w 1927 roku. W 1944 roku parafię objął ks. Gerhard Fittkau, który został deportowany do Rosji w 1945 roku.
W 1783 roku we wsi odnotowano 42 gospodarstwa, a w 1818 roku populacja wynosiła 240 osób. W 1939 roku liczba mieszkańców wzrosła do 469. Do 1945 roku Jarandowo miało status wsi sołeckiej, a w 1988 roku mieszkało tam 146 osób.
Zabytki
- Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP (1791-1794) – zbudowany na miejscu wcześniejszej kaplicy, posiada neogotycką wieżę dobudowaną w 1894 roku oraz zakrystię i prezbiterium z 1936 roku.
- Kościół otoczony jest ogrodzeniem z cmentarza.
- Wnętrze kościoła zawiera barokowy ołtarz główny oraz manierystyczną ambonę z XVII wieku.
Jarandowo jest miejscem o bogatej historii i cennych zabytkach, które dokumentują jego rozwój i znaczenie w regionie Warmii.
