Janusz Zeyland
Janusz Zeyland (22 listopada 1897 – 5 sierpnia 1944) był polskim lekarzem i profesorem nauk medycznych, uznawanym za pioniera szczepień przeciwgruźliczych w Polsce. Otrzymał nagrodę im. Pannetiera za udowodnienie skuteczności tych szczepień, co przyczyniło się do ich szerokiego stosowania.
Życiorys
Zeyland urodził się w Poznaniu w rodzinie Stanisława i Marii Walentyny. Po ukończeniu Gimnazjum św. Marii Magdaleny w 1917 roku rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie Berlińskim. Po powołaniu do armii niemieckiej, a następnie do Wojska Polskiego, uczestniczył w powstaniu wielkopolskim oraz wojnie polsko-bolszewickiej, gdzie został wzięty do niewoli.
Po wojnie kontynuował naukę na Uniwersytecie Warszawskim, a następnie na Uniwersytecie Poznańskim, gdzie w 1924 roku uzyskał doktorat. Pracował w Zakładzie Anatomii Patologicznej oraz Klinice Pediatrii. Zajmował się badaniami nad szczepionką BCG w Paryżu, a w 1940 roku zorganizował Centralne Laboratorium Gruźlicy w Warszawie.
Podczas rzezi Woli w 1944 roku został rozstrzelany przez Niemców. Pochowano go w zbiorowej mogile, a jego ciało po wojnie przeniesiono na cmentarz Powązkowski, a następnie na cmentarz parafialny w Jeżycach w Poznaniu.
Dorobek naukowy
Zeyland opublikował ponad 70 prac naukowych, w tym podręcznik „Gruźlica płuc u dzieci”, a jego badania przyczyniły się do uznania go za autorytet w dziedzinie pediatrii. W 1930 roku otrzymał Nagrodę im. Pannetiera za badania nad szczepieniami przeciwgruźliczymi.
Rodzina
W 1926 roku ożenił się z Eugenią Jadwigą Piasecką, mikrobiolożką.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie, 1947)
- Srebrny Medal „Zasłużonym na Polu Chwały” (pośmiertnie, 1946)
Upamiętnienie
Osobiste rzeczy Zeylanda, w tym okulary, są przechowywane w Muzeum Powstania Warszawskiego. W 1946 roku nadano jego imię ulicy w Poznaniu, a także nosi je Wielkopolskie Centrum Pulmonologii i Torakochirurgii.
Bibliografia
- Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski (red.) Wielkopolski słownik biograficzny, Warszawa–Poznań 1983, PWN.
