Janusz Groszkowski
Janusz Groszkowski (21 marca 1898 – 3 sierpnia 1984) był polskim naukowcem, specjalizującym się w elektronice i radiotechnice, kandydatem do Nagrody Nobla, inżynierem oraz politykiem. Pełnił funkcję prezesa Polskiej Akademii Nauk oraz był posłem na Sejm PRL.
Życiorys
Urodził się w Warszawie jako syn Teodora i Marii Groszkowskich. W wieku 8 lat stracił matkę. W 1915 rozpoczął studia na Politechnice Warszawskiej, które ukończył w 1919 roku. W czasie I wojny światowej był zastępcą dowódcy Batalionu Radiotelegraficznego, a następnie wykładowcą w Szkole Oficerów Wojsk Radiotelegraficznych.
W latach 1923–1939 pracował na Politechnice Warszawskiej, a w latach 1929–1939 był dyrektorem Instytutu Radiotechnicznego. Po wybuchu II wojny światowej pozostał w Lwowie, gdzie pracował w Instytucie Politechnicznym. W latach 1972–1976 był bezpartyjnym posłem na Sejm oraz zastępcą przewodniczącego Rady Państwa.
Janusz Groszkowski był żonaty z Marią Komicz, z którą miał córkę Krystynę. Zmarł w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim.
Dorobek naukowy
Groszkowski był uznawany za pioniera w dziedzinie układów radiotechnicznych oraz znakomitym elektronikiem. Opracował wiele znaczących wzorów i metod, w tym metodę analizy drgań elektrycznych nieliniowych. Jego prace przyczyniły się do rozwoju technologii radarowej oraz systemów łączności.
Napisał około 300 prac naukowych i popularyzatorskich, a także był pierwszym prezesem Polskiego Związku Krótkofalowców. W czasie II wojny światowej wspierał Armię Krajową, opracowując nadajniki i systemy do obrony przed atakami bomb.
Doktoraty honoris causa
- Politechnika Warszawska (1962)
- Politechnika Łódzka (1964)
- Politechnika Gdańska (1975)
Członkostwo w akademiach i stowarzyszeniach
- Członek Akademii Nauk Czechosłowacji, Węgier, ZSRR, Rumunii, Bułgarii i Kuby
- Członek honorowy Stowarzyszenia Elektryków Polskich
- Członek honorowy Stowarzyszenia Elektryków Francuskich i Amerykańskich
Odznaczenia i nagrody
- Order Budowniczych Polski Ludowej (1964)
- Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari
- Nagroda Państwowa I stopnia (trzykrotnie)
Upamiętnienie
Imię Janusza Groszkowskiego nosi wiele instytucji edukacyjnych oraz ulic w Polsce. Jego nazwisko znajduje się również na pomniku poświęconym akcji V-1 i V-2 w Warszawie. W 1995 roku Poczta Polska wyemitowała znaczek z jego podobizną.
