Janusz Radziwiłł (1880–1967)
Janusz Franciszek Ksawery Józef Labre Bronisław Maria Radziwiłł (ur. 3 września 1880 w Berlinie, zm. 4 października 1967 w Warszawie) był polskim politykiem konserwatywnym oraz posłem i senatorem. W 1918 roku pełnił funkcję dyrektora Departamentu Stanu w rządzie Jana Kantego Steczkowskiego. Był również członkiem Centralnego Związku Przemysłu Polskiego.
Majątki i rodzina
Radziwiłł był właścicielem licznych dóbr, w tym ordynacji ołyckiej oraz pałacu w Nieborowie. Jego majątek ziemski wynosił około 16 120 ha w 1922 roku, a po śmierci ojca, Ferdynanda, zwiększył się do około 29 000 ha. Był synem Ferdynanda Radziwiłła oraz Pelagii z Sapiehów.
Wykształcenie i działalność polityczna
Radziwiłł uczęszczał do Królewskiego Gimnazjum w Ostrowie oraz studiował prawo w Berlinie. W czasie I wojny światowej organizował pomoc dla uchodźców i po wojnie wrócił do Polski, gdzie aktywnie działał w rządzie i polityce. W latach 1928–1935 był posłem na Sejm, a następnie senatorem do 1938 roku. Był znany z krytyki cenzury oraz zaostrzania polityki państwowej.
II wojna światowa i późniejsze życie
Po wybuchu II wojny światowej Radziwiłł został aresztowany przez NKWD, jednak udało mu się uzyskać wolność po interwencji włoskiej rodziny królewskiej. Po wojnie wrócił do Warszawy, gdzie zmagał się z represjami komunistycznymi. Ostatecznie wycofał się z życia politycznego, zamieszkał w Warszawie i zmarł w 1967 roku.
Genealogia
Radziwiłł był potomkiem legendarnego założyciela rodu, Syrpucia, oraz wielkiego księcia litewskiego Giedymina. Jego przodkowie obejmowali również niemiecką dynastię Hohenzollernów, co nadaje jego potomkom prawo do sukcesji tronu brytyjskiego poprzez pokrewieństwo z Welfami.
Publikacje
- Wspomnienia, Warszawa 2001
Janusz Radziwiłł pozostawił po sobie czworo dzieci, w tym syna Stanisława Albrechta Radziwiłła, który był mężem Jacqueline Lee „Jackie” Bouvier Kennedy Onassis.
