Jan Wier – Życiorys i Poglądy
Jan Wier (1515–1588), znany również jako Johann Weyer, był niderlandzkim lekarzem i demonologiem. Urodził się w Grave, a swoje wykształcenie zdobywał w Antwerpii, Bonn, Paryżu i Lyonie. W latach 1545–1550 zajmował się zdrowiem publicznym w Arnhem, w tym przypadkami opętania. W 1550 roku został osobistym lekarzem księcia Kleve, Wilhelma Bogatego. Po zakończeniu kariery zawodowej mieszkał w Kleve, gdzie zmarł w 1588 roku.
Jan Wier był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Judyta z domu Wintgens, a po jej śmierci poślubił Henriettę Holst.
Poglądy na Czarownice i Demonologię
Wier był jednym z najważniejszych przeciwników prześladowań czarownic, obok takich postaci jak Reginald Scot i Friedrich Spee. W swojej pracy De praestigiis daemonum (1563) argumentował przeciwko procesom czarownic, które uważał za okrutne i prowadzące do śmierci niewinnych ludzi. Wier twierdził, że wiele przypadków oskarżeń o czary wynikało z chorób psychicznych, a nie z rzeczywistych paktów z diabłem.
Wier wierzył w istnienie demonów, których liczbę oszacował na 7 409 926. Jego poglądy wywołały kontrowersje i sprzeciw wielu teologów, w tym Jean Bodina, którzy oskarżali go o zajmowanie się magią, jednak nie postawiono go przed sądem.
Dzieła
- De praestigiis daemonum (1563) – tłum. polskie: O zwodniczych sztuczkach demonów
- Dzieła zebrane, w tym prace medyczne, wydane w 1660 roku w Amsterdamie
Podsumowanie
Jan Wier był pionierem w krytyce prześladowań czarownic oraz badaczem demonologii. Jego prace miały duży wpływ na myślenie o czarach i zdrowiu psychicznym w XVI wieku, a jego życie i działalność pozostają ważnym tematem w historii medycyny i myśli krytycznej.
