Jan Edward Surówka
Jan Edward Surówka, znany również jako „Dojan”, był pułkownikiem piechoty Wojska Polskiego, urodzonym 27 grudnia 1894 roku w Wielopolu Skrzyńskim, a zmarłym 6 listopada 1982 roku w Walii. Jego kariera wojskowa obejmowała służbę w I Brygadzie Legionów Polskich, walki z bolszewikami na Syberii oraz udział w wojnie polsko-bolszewickiej.
Życiorys
Surówka pochodził z rodziny Józefa i Adeli z Kuetów. Po ukończeniu seminarium nauczycielskiego, w 1911 roku przystąpił do Związku Strzeleckiego we Lwowie, a w kolejnych latach przeszedł różne etapy szkolenia wojskowego. W 1914 roku został komendantem Związku Strzeleckiego w Samborze. W trakcie I wojny światowej służył w Legionach Polskich, gdzie awansował na podporucznika i porucznika. Po kryzysie przysięgowym w 1917 roku, został wcielony do armii austro-węgierskiej, a następnie trafił do 5 Dywizji Syberyjskiej.
Po wojnie polsko-bolszewickiej, Surówka pełnił szereg ważnych funkcji wojskowych, w tym dowódcy 15 pułku piechoty „Wilków” oraz 21 pułku piechoty „Dzieci Warszawy”. W 1934 roku objął dowództwo piechoty dywizyjnej 2 Dywizji Piechoty Legionów, a następnie dowodził tą dywizją w czasie kampanii wrześniowej w 1939 roku.
Po ataku na Polskę w 1939 roku, Surówka opuścił swoje dowództwo, co zostało uznane za dezercję. Po wojnie osiedlił się w Wielkiej Brytanii, gdzie zmarł w 1982 roku i został pochowany w Lampeter.
Odznaczenia
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1928)
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie, od 1921)
- Złoty Krzyż Zasługi (1928)
- Srebrny Krzyż Zasługi
- Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Podsumowanie
Jan Edward Surówka był wpływowym oficerem Wojska Polskiego, który odegrał znaczącą rolę w historii Polski, szczególnie podczas I wojny światowej oraz w wojnie polsko-bolszewickiej. Jego kariera, chociaż zakończona kontrowersjami, pozostaje ważnym elementem polskiej historii wojskowej.
