Jan Kryst
Jan Kryst, ps. Alan, urodził się 6 kwietnia 1922 roku w Modlinie, a zmarł 22 maja 1943 roku w Warszawie. Był polskim harcerzem, żołnierzem Związku Walki Zbrojnej (ZWZ) i Armii Krajowej (AK), uczestniczącym w obronie Warszawy podczas II wojny światowej.
Życiorys
Jan Kryst był synem Franciszka, działacza PPS i żołnierza AK. Wychowywał się w Warszawie, gdzie ukończył gimnazjum mechaniczne. Zanim wybuchła wojna, zdobył srebrną odznakę strzelecką w sekcji strzeleckiej Przysposobienia Wojskowego i aktywnie działał w Związku Harcerstwa Polskiego.
W 1939 roku, ochotniczo wziął udział w obronie Warszawy. Po jej upadku pracował jako ślusarz. Był żołnierzem ZWZ-AK w Obwodzie Wola Okręgu Warszawa. Mimo zdiagnozowanej gruźlicy, wiosną 1943 roku wystąpił do dowództwa z prośbą o udział w akcji odwetowej za masowe rozstrzeliwania Polaków.
Jego misją był samotny atak na restaurację „Adria”, znaną z częstych wizyt Niemców. 22 maja 1943 roku, Kryst zastrzelił trzech oficerów gestapo, a sam zginął podczas wycofywania się. Ciało Krysta zostało pochowane w bezimiennym grobie na cmentarzu Wolskim w Warszawie.
Według badań historyka Wojciecha Königsberga, w wyniku jego akcji zginęło co najmniej dwóch gestapo: Karl Thüring i Heinz Grünberg, a Otto Söldner zmarł na skutek odniesionych ran kilka dni później.
Odznaczenia
Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Walecznych.
Upamiętnienie
- W 1961 roku jego imię nadano jednej z ulic na warszawskiej Woli.
- W październiku 1995 roku odsłonięto tablicę pamiątkową przy ul. Moniuszki 8.
Przypisy
Bibliografia
Jan Kryst pozostaje symbolem odwagi i poświęcenia w walce o wolność Polski podczas II wojny światowej.