Jan Jerzy Plersch
Jan Jerzy Plersch (ur. 1704 lub 1705, zm. 1 stycznia 1774 w Warszawie) był polskim rzeźbiarzem niemieckiego pochodzenia, uznawanym za jednego z czołowych twórców warszawskich XVIII wieku. Jego prace nawiązują do stylistyki tzw. szkoły lwowskiej.
Najważniejsze dzieła
Plersch stworzył wiele znaczących dzieł, w tym:
- Portalowy nagrobek symboliczny wojewody Jana Tarły, wykonany dla kościoła o.o. pijarów, zniszczony w czasie II wojny światowej i zrekonstruowany w 2010 roku.
- Grupa Zaślubin Marii w kościele Karmelitów w Warszawie.
- Ambona oraz rzeźby w górnej kondygnacji fasady kościoła Wizytek, odnowione w 2009 roku, przedstawiające Elżbietę, Maryję oraz świętych Józefa, Joachima, Annę i Zachariasza.
- Posąg św. Jana Nepomucena, wykonany w 1729 na zlecenie Zofii Denhoffowej z Sieniawskich.
Życie osobiste
Jan Jerzy Plersch był mężem Marianny Magdaleny z Fontanów, córki Józefa (II) Fontany. Miał syna, Jana Bogumiła Plerscha, który był portrecistą i dekoratorem wnętrz na dworze Stanisława Augusta Poniatowskiego, oraz syna Teodora Plerscha, kanonika wolborskiego.
Przypisy i bibliografia
Plersch jest często wspominany w literaturze dotyczącej sztuki. Wybrane publikacje to:
- J. Białostocki: Drzwi śmierci: Antyczny symbol grobowy i jego tradycja, Warszawa 1982.
- D. Kaczmarzyk: Nowe materiały do monografii Jana Jerzego Plerscha, „Biuletyn Historii Sztuki”, 1971.
- Jadwiga Kaczmarzyk-Byszewska: Plersch (Plersz, Pleys, Pleisch) Jan Jerzy, w Polski Słownik Biograficzny, 1981.
- K. Lewicka, B. Osińska: Poczet artystów polskich, Warszawa 1996.
Podsumowanie
Jan Jerzy Plersch pozostaje ważną postacią w historii polskiej rzeźby, a jego prace ukazują wysoką jakość artystyczną i techniczną, porównywalną z europejskimi osiągnięciami XVIII wieku.
