Jan Henryk Dąbrowski
Jan Henryk Dąbrowski (1755-1818) był polskim generałem, wolnomularzem oraz twórcą Legionów Polskich we Włoszech. Uczestniczył w insurekcji kościuszkowskiej, a po jej upadku dążył do odbudowy Polski, organizując Legiony w armii francuskiej. W 1813 roku był naczelnym dowódcą wojsk polskich, a w 1815 roku pełnił funkcję wojewody Królestwa Polskiego.
Młodość
Dąbrowski urodził się w Pierzchowie jako syn pułkownika Jana Michała Dąbrowskiego. W młodości spędził czas w różnych miejscowościach, a w 1771 roku rozpoczął służbę w wojsku saskim. W 1792 przeszedł do wojska polskiego, gdzie szybko awansował na wicebrygadiera, biorąc udział w wojnie z Prusami.
Insurekcja kościuszkowska i Legiony Polskie
W czasie insurekcji kościuszkowskiej Dąbrowski wsławił się obroną Warszawy oraz wyprawą do Wielkopolski, gdzie zdobył stopień generała-porucznika. Po klęsce insurekcji udał się do Paryża, gdzie zorganizował Legiony Polskie we współpracy z Józefem Wybickim. Legiony walczyły u boku Napoleona, zdobywając doświadczenie i kadrę wojskową.
Księstwo Warszawskie
Po zwycięstwie Francuzów w 1806 roku Dąbrowski zorganizował Wojsko Polskie, będące zalążkiem Armii Księstwa Warszawskiego. W czasie kampanii pomorskiej walczył z Austriakami, a po upadku Napoleona w 1815 roku stanął na czele Komitetu Organizacyjnego Wojskowego Królestwa Polskiego.
Śmierć i dziedzictwo
Dąbrowski zmarł 6 czerwca 1818 roku w Winnej Górze. Pochowany został w miejscowym kościele, a urna z jego sercem przechodziła różne miejsca, aż znalazła się w Poznaniu. Był aktywnym wolnomularzem i pozostawił po sobie znaczące ślady w historii Polski, w tym hymny takie jak „Mazurek Dąbrowskiego”, który stał się hymnem narodowym.
Odznaczenia i upamiętnienia
- Krzyż Komandorski Orderu Virtuti Militari
- Kawaler Orderu Orła Białego
- W miejscu jego urodzenia usypano kopiec oraz odsłonięto pomnik.
Dąbrowski jest pamiętany jako ważna postać w historii Polski, a jego osiągnięcia w zakresie organizacji wojskowej i patriotyzmu są szeroko doceniane.