Jan Charlier de Gerson
Jan (Jean) Charlier de Gerson (14 grudnia 1363 – 12 lipca 1429) był francuskim wykładowcą, reformator i poetą, który pełnił funkcję kanclerza Uniwersytetu Paryskiego. Odegrał kluczową rolę podczas soborów ekumenicznych w Pizie i Konstancji.
Życie i edukacja
Gerson pochodził z pobożnej rodziny wiejskiej; siedmioro z jego dwunastu rodzeństwa poświęciło życie religijne. W wieku 14 lat rozpoczął studia w Kolegium Nawarry w Paryżu, gdzie uzyskał tytuł licencjata sztuk przed rozpoczęciem studiów teologicznych pod okiem znanych nauczycieli, Gilles’a Deschampsa i Pierre’a d’Ailly.
Walka z wielką schizma zachodnią
Gerson był jednym z głównych działaczy na rzecz zakończenia wielkiej schizmy zachodniej, która rozpoczęła się po śmierci papieża Grzegorza XI w 1378 roku. W tym czasie Kościół miał dwóch papieży, co prowadziło do podziałów w Kościele. Gerson i jego współpracownicy, w tym Pierre d’Ailly, dążyli do zakończenia tego kryzysu poprzez zwołanie soboru powszechnego.
- W 1395 roku władze Francji przyjęły plan zakończenia schizmy.
- W 1409 roku sobór w Pizie odwołał obydwu antypapieży i wybrał nowego papieża, Aleksandra V.
Jednakże reformy, które miały miejsce pod jego przewodnictwem, nie przyniosły oczekiwanych rezultatów, a nowy papież faworyzował zakon franciszkanów, co doprowadziło do buntu na Uniwersytecie Paryskim. Gerson wystosował różne pamflety, które krytykowały sytuację w Kościele.
Udział w soborze w Konstancji
Gerson odegrał znaczącą rolę podczas soboru w Konstancji, gdzie był jednym z oskarżycieli Jeana Petita, teologa usprawiedliwiającego morderstwo. Sobór jednak nie zaakceptował wyroku wydanego przez Uniwersytet Paryski, co osłabiło pozycję Gersona w Francji. Ostatecznie Gerson osiedlił się w Konstancji, gdzie napisał swoją znaną pracę De consolatione theologiae.
Dzieła
Gerson pozostawił po sobie wiele ważnych dzieł teologicznych, w tym:
- De modo se habendi tempore schismatis (ok. 1401)
- De mystica theologia (1408)
- De universitate ecclesiae (1409)
- De auferibilitate papae ab ecclesia (1409)
- De consolatione theologiae (1418)
Podsumowanie
Jan Charlier de Gerson był wpływowym teologiem i reformatorze, który z determinacją dążył do jedności Kościoła w czasach kryzysu. Jego prace i działalność na soborach ekumenicznych miały istotne znaczenie dla historii Kościoła katolickiego.
