Brat Pański i Apostoł
Jakub Sprawiedliwy, żyjący około 20 p.n.e. do 62 n.e., był bratem Jezusa Chrystusa i kluczową postacią w Kościele jerozolimskim, gdzie uważany jest za pierwszego biskupa. Początkowo nie wierzył w misję Jezusa, co zmieniło się po Jego zmartwychwstaniu. Jakub, choć nie był jednym z Dwunastu Apostołów, uznawany jest za apostoła ze względu na swoją rolę w Kościele. Przypisuje mu się autorstwo Listu Jakuba.
Życiorys
Jakub jest wymieniony 15 razy w Nowym Testamencie. W tradycji chrześcijańskiej uznawany jest za syna Kleofasa i Marii, co czyni go krewnym Jezusa. Jego braćmi byli Józef, Juda i Szymon. Nie jest tożsamy z Jakubem synem Alfeusza, jednym z Dwunastu. Wiele tradycji interpretuje termin „brat” w kontekście relacji rodzinnych jako nie tożsamy z rodzeństwem w sensie biologicznym, co sugeruje, że Jakubowie mogli być kuzynami Jezusa.
Jakub był świadkiem interwencji rodziny, która próbowała powstrzymać Jezusa przed publiczną działalnością. Po Jego śmierci i zmartwychwstaniu Jakub stał się jednym z liderów wspólnoty chrześcijańskiej w Jerozolimie.
Śmierć
Według tradycji, w 62 roku Jakub został ukamienowany na polecenie arcykapłana Annasza. Euzebiusz z Cezarei podaje, że modlił się za swoich oprawców przed śmiercią, która miała miejsce w wyniku brutalnego ataku.
Dzień obchodów
Jakub Sprawiedliwy czczony jest w Kościele katolickim 3 maja (w Polsce 6 maja). Obchody mają miejsce również 23 października oraz w niedzielę po Bożym Narodzeniu. Jest uznawany za świętego w wielu tradycjach chrześcijańskich, w tym w Kościele koptyjskim i luterańskim.
Patronat
Jakub Sprawiedliwy jest patronem Urugwaju oraz różnych grup zawodowych, w tym kapeluszników, sklepikarzy i farmaceutów. Uznawany jest także za patrona dekarzy.
Ikonografia
W ikonografii Jakub przedstawiany jest jako brodaty mężczyzna w biskupich szatach, często z atrybutami takimi jak księga czy zwój. W sztuce zachodniej dodawano mu drążek folusznika oraz inne atrybuty, takie jak halabarda czy kamienie. Często ukazywany jest z Józefem Sprawiedliwym i królem Dawidem.
