Jadwiga Zwolakowska „Druhna Jadzia”
Jadwiga Zwolakowska, znana jako „Druhna Jadzia”, była polską nauczycielką oraz pionierką żeńskiego ruchu zuchowego. Urodziła się 19 marca 1895 roku w Głębokiem na Podlasiu, a zmarła 9 grudnia 1944 roku w Krakowie.
Kariera edukacyjna i harcerska
W 1915 roku rozpoczęła pracę jako nauczycielka w Kiszyniowie, gdzie założyła Drużynę Harcerską im. Tadeusza Kościuszki, skupiającą zarówno chłopców, jak i dziewczęta. W 1921 roku wróciła do Warszawy, gdzie prowadziła 38. Warszawską Żeńską Drużynę Harcerek im. Królowej Jadwigi, która działała w publicznej szkole powszechnej przy ul. Chłodnej 11/13. Drużyna przekształciła się w drużynę instruktorską, co przyczyniło się do powstania Hufca ZHP Warszawa – Wola.
Praca w ZHP
W 1926 roku Zwolakowska dołączyła do Komisji Zuchów przy Głównej Kwaterze Harcerek, a od 1928 roku kierowała samodzielnym Wydziałem Zuchów. W 1933 roku opublikowała podręcznik W gromadzie zuchów, a następnie inne publikacje dotyczące pracy zuchowej. Współpracując z Aleksandrem Kamińskim, stworzyła rotę Prawa zucha w 1934 roku.
Inicjatywy i działalność w czasie okupacji
Była również inicjatorką wprowadzenia metody zuchowej w pracy z dziećmi z niepełnosprawnościami. W czasie II wojny światowej znalazła się w konspiracyjnej Komendzie Warszawskiej Chorągwi Harcerek, a w latach 1940-1942 pełniła funkcję komendantki Okręgu Południe. Jej mieszkanie w Warszawie służyło jako miejsce spotkań oraz punkt kontaktowy Armii Krajowej. Podczas powstania warszawskiego zapewniała schronienie dla sanitariuszek.
Śmierć i pochówek
W październiku 1944 roku, po opuszczeniu Warszawy, uległa wypadkowi, w wyniku którego zmarła w szpitalu w Krakowie. Początkowo została pochowana na cmentarzu Rakowickim, a po wojnie jej ciało ekshumowano i przeniesiono na Stare Powązki w Warszawie.
Podsumowanie
Jadwiga Zwolakowska to postać, która miała ogromny wpływ na rozwój harcerstwa żeńskiego w Polsce. Jej inicjatywy oraz praca na rzecz młodzieży, w tym dzieci z niepełnosprawnościami, pozostawiły trwały ślad w historii harcerstwa.
