Izajasz – Prorok Starego Testamentu
Izajasz (w hebrajskim Jeszajahu oznaczającym „Jahwe jest zbawieniem”) żył około 765-701 p.n.e. i jest uznawany za jednego z największych proroków Starego Testamentu. Jego proroctwa zostały spisane w Księdze Izajasza.
Życie i Pochodzenie
Informacje o życiu Izajasza są fragmentaryczne, a jego pochodzenie wydaje się arystokratyczne, prawdopodobnie związane z Jerozolimą. Jego ojcem był Amos, a prorok był blisko związany z dworem królewskim, doradzając królom Achazowi i Ezechiaszowi. Został powołany na proroka w roku śmierci króla Ozjasza (około 739/738 p.n.e.) i prowadził działalność przez około 40 lat. Izajasz był żonaty i miał dwóch synów, którym nadał symboliczne imiona.
Okresy Działalności
Izajasz działał w trzech głównych okresach:
- Pierwszy okres (736-733 p.n.e.): Prorok nawoływał do zaufania Bogu, krytykując moralność dworu królewskiego. Jego przesłanie nie zostało przyjęte przez Achaza, co doprowadziło do jego wycofania się z działalności publicznej.
- Drugi okres: Rozpoczął się na początku panowania Ezechiasza, kiedy Izajasz znowu zaangażował się w walkę przeciwko zagrożeniu ze strony Asyrii.
- Trzeci okres (po 705 p.n.e.): Izajasz sprzeciwiał się polityce Ezechiasza, który zrywał neutralność i wspierał koalicję antyasyryjską.
Działalność i Nauczanie
Izajasz był duszpasterzem, pisarzem i prorokiem mesjańskim. Jego nauczanie obejmowało:
- Zagadnienia etyczne i religijne: Walka z bałwochwalstwem i synkretyzmem, podkreślenie świętości Boga.
- Polityka: Doradzał królowi politykę neutralności wobec Asyrii.
- Działalność literacka: Autor Księgi Izajasza, zawierającej mowy, kazania i poezję; większość jego znanych tekstów pochodzi z pierwszych 39 rozdziałów.
Mesjańskie Proroctwa
Izajasz jest uważany za największego proroka mesjańskiego, a niektóre fragmenty Księgi Izajasza są interpretowane jako zapowiedzi Mesjasza, który będzie potomkiem króla Dawida. Prorok przewiduje, że Mesjasz narodzi się z młodej kobiety, będzie nosił imię Emanuel i rządzi królestwem sprawiedliwie, obejmując wszystkie narody.