Iwan Nikitowicz Kożedub
Data urodzenia: 8 czerwca 1920, Obrażijiwka, Ukraińska Republika Ludowa
Data śmierci: 8 sierpnia 1991, Moskwa, ZSRR
Stopień: marszałek lotnictwa
Życiorys
Iwan Kożedub był radzieckim pilotem pochodzenia ukraińskiego i jednym z najbardziej uznawanych asów myśliwskich II wojny światowej, z 62 zestrzelonymi samolotami, co czyni go najlepszym wśród pilotów koalicji antyhitlerowskiej. Był trzykrotnym Bohaterem Związku Radzieckiego oraz deputowanym do Rady Najwyższej ZSRR.
Dzieciństwo i młodość
Kożedub urodził się w rodzinie chłopskiej jako najmłodszy z pięciorga dzieci. Po ukończeniu technikum chemicznego w 1940 roku, rozpoczął kurs pilotażu, a następnie wstąpił do Armii Czerwonej, gdzie ukończył wojskową szkołę pilotażu.
II wojna światowa
Po ataku Niemiec na ZSRR w 1941 roku, Kożedub zgłosił się na front, a w listopadzie 1942 został przydzielony do 240 pułku lotnictwa myśliwskiego. Pierwsze zwycięstwo odniósł 6 lipca 1943 roku podczas bitwy pod Kurskiem. W 1944 roku, po 146 lotach bojowych, otrzymał tytuł Bohatera ZSRR. Jego osiągnięcia obejmowały m.in. zestrzelenie myśliwca odrzutowego Me 262 oraz 62 samoloty niemieckie w sumie.
Okres powojenny
Kożedub, kończąc wojnę w stopniu majora z imponującym wynikiem 330 lotów bojowych, kontynuował służbę w radzieckich Siłach Powietrznych. Ukończył Akademię Lotnictwa Wojskowego oraz Akademię Wojenną Sztabu Generalnego. W czasie wojny koreańskiej dowodził 324 Dywizją Lotnictwa Myśliwskiego. W 1985 roku został awansowany na marszałka lotnictwa.
Odznaczenia
Kożedub był wielokrotnie odznaczany, w tym:
- Trzykrotnie Złota Gwiazda Bohatera ZSRR
- Dwukrotnie Order Lenina
- Siedmiokrotnie Order Czerwonego Sztandaru
- Medale za zasługi bojowe i inne odznaczenia.
Upamiętnienie
Kożedub jest patronem wielu instytucji, w tym Charkowskiego Narodowego Uniwersytetu Sił Powietrznych. Jego pomniki znajdują się w Kijowie oraz w innych miastach. W 2010 roku Narodowy Bank Ukrainy wydał monetę z jego wizerunkiem.
Kożedub zmarł 8 sierpnia 1991 roku i został pochowany na cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie.
