„Iskra” – Pismo Socjaldemokratyczne
„Iskra” to periodyk wydawany przez rosyjską partii socjaldemokratycznej (SDPRR). Pierwszy numer ukazał się w Lipsku w grudniu 1900 roku, a następnie gazeta była wydawana od 1901 do 1905 w Monachium i Szwajcarii. Publikacje były rozprowadzane na terenie Imperium Rosyjskiego, a ich celem było połączenie różnych ugrupowań robotniczych na wspólnej platformie politycznej.
Redakcja i Autorzy
Pierwszym redaktorem „Iskry” był Włodzimierz Lenin. Wśród autorów znaleźli się również:
- Róża Luksemburg
- Karl Kautsky
- Lew Trocki
Po rozłamie w SDPRR na bolszewików i mienszewików, w lipcu 1903 roku Lenin opuścił redakcję, która do października 1905 była pod kierownictwem Gieorgija Plechanowa. Wydano łącznie 110 numerów, z czego 44 do lipca 1903 roku.
Motyw i Metody Wydawnicze
Mottem gazety było rosyjskie hasło: „Iz iskry vozgoritsia płamia”, co oznacza „Z iskry rozgorzeje płomień”. Gazeta była drukowana w Monachium i Genewie, a jej dystrybucję wspierał rosyjski przemysłowiec Sawa Morozow, który dostarczał ją do Rosji w specjalnie przystosowanych skrzyniach.
Rola w Rewolucji
Członkowie redakcji odegrali kluczową rolę w obaleniu caratu w marcu 1917 roku oraz w wydarzeniach rewolucji rosyjskiej. Po przewrocie bolszewickim, redaktorzy podzielili się na różne obozy polityczne, z Leninem jako przywódcą RFSRR, podczas gdy mienszewicy, tacy jak Plechanow, Akselrod i Martow, znaleźli się w opozycji.
Członkowie Redakcji
Do kluczowych postaci redakcji „Iskry” należeli:
- Włodzimierz Lenin
- Gieorgij Plechanow
- Wiera Zasulicz
- Paweł Akselrod
- Julij Martow
- Aleksandr Potresow
- Lew Trocki (późniejszy współpracownik)
Druk i Wydawcy
Gazeta była drukowana przez Blumenfelda, a jej działalność miała istotny wpływ na rozwój ruchu socjaldemokratycznego w Rosji.
Przypisy i Bibliografia
W literaturze przedmiotu warto zwrócić uwagę na prace takie jak: „The Life of Lenin” autorstwa Louisa Fischera, „The Russian Revolution” Richarda Pipesa oraz biografie Roberta Service’a.