Inuktitut – Język Eskimoski
Inuktitut (ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ), oznaczający „język ludzi” lub „nasz język”, jest językiem z rodziny eskimo-aleuckiej, używanym głównie w Kanadzie. Działa jako język urzędowy w Nunavut, Terytoriach Północno-Zachodnich oraz częściowo w Quebecu i Nowej Fundlandii. Na Grenlandii urzędowym językiem jest kalaallisut, czasami uznawany za dialekt inuktitut.
Fonetyka Inuktitut
Samogłoski
Inuktitut zawiera trzy samogłoski: a, i i u, które występują w formach krótkiej i długiej. Długie samogłoski są podwajane w zapisie (np. aa, ii, uu). Istnieje również dwugłoska ai, traktowana jako jedna litera. Wymowa samogłosek różni się regionalnie, na przykład i może być wymawiane jako /i/, /ə/ lub /a/ w zależności od lokalizacji.
Spółgłoski
W inuktitut występuje piętnaście spółgłoskowych dźwięków, w tym nosowe: m, n i ng. W niektórych dialektach można spotkać dodatkowe dźwięki, jak ł oraz wydłużone ng.
Akcent i intonacja
Intonacja i akcent są kluczowe w inuktitut, ponieważ ich niewłaściwe użycie może zmieniać znaczenie zdań. W szczególności przedłużona samogłoska na końcu zdania może wskazywać, że jest to pytanie.
Gramatyka
Inuktitut to język typu SOV (podmiot-dopełnienie-orzeczenie). Jest polisyntetyczny, co oznacza, że tworzenie słów polega na dodawaniu prefiksów i sufiksów. Przykład: aby wyrazić „ja”, dodaje się końcówkę -nga. Język ten charakteryzuje się brakiem zapożyczeń; nowe przedmioty są nazywane w sposób zrozumiały dla Inuitów (np. komputer to qarasaujaq, co oznacza „coś, co pracuje jak mózg”).
Pismo Inuktitut
Inuktitut można zapisywać zarówno alfabetem łacińskim, jak i specjalnym pismem zwanym abugidą inuktitut. Pismo to jest alfabetyczno-sylabiczne, gdzie jeden znak przypisany jest do jednej sylaby. Różne samogłoski przy tej samej spółgłosce tworzą sylaby pochodne.
Różne zwroty w Inuktitut
W inuktitut istnieje wiele unikalnych zwrotów i fraz, które są związane z kulturą i codziennym życiem Inuitów.
