Introit
Introit, znany również jako introitus, to chrześcijański śpiew liturgiczny, który jest częścią mszy w obrządkach zachodnich oraz luterańskich nabożeństw. Jest to antyfona, która poprzedza psalmowy werset.
Liturgia rzymska
W liturgii rzymskiej introit jest pierwszą częścią proprium formularza mszalnego. W nadzwyczajnej formie rytu rzymskiego jest odczytywany przez kapłana przed Kyrie. Introit składa się z:
- antyfony,
- wersetu psalmowego zakończonego doksologią Gloria Patri,
- powtórzenia antyfony.
W uroczystych mszach introit jest recytowany przez kapłana i śpiewany przez scholę, z różnym udziałem kantorów w zależności od rangi uroczystości. Pierwsze słowo introitu identyfikuje mszę lub święto, co wpływa na nazewnictwo mszy, takich jak Requiem czy niedziela Laetare.
W zwyczajnej formie rytu rzymskiego introit rozpoczyna liturgię mszalną i jest śpiewany podczas procesji do ołtarza. Posoborowe księgi liturgiczne wprowadziły praktykę śpiewania wersów psalmowych oraz doksologii jako odrębnego elementu, a śpiew introitu można zastąpić antyfoną z Graduale Simplex lub śpiewem na wejście w języku narodowym.
Liturgia ambrozjańska
W obrządku ambrozjańskim odpowiednikiem rzymskiego introitu jest ingressa, która składa się wyłącznie z antyfony.
Liturgia luterańska
Introit pozostaje częścią liturgii luterańskiej, szczególnie w Kościele Ewangelicko-Augsburskim. Składa się z sześciu wersów z Księgi Psalmów, śpiewanych przez księdza i zbór na przemian. W Polsce i innych krajach stosuje się łacińskie nazewnictwo niedziel, mimo że w nabożeństwach nie używa się łaciny. Śpiew introitu kończy się małą doksologią Gloria Patri, pomijaną w określonych okresach liturgicznych.
Podsumowanie
Introit jest kluczowym elementem liturgii w różnych tradycjach chrześcijańskich, pełniąc funkcję wprowadzenia do mszy i identyfikacji jej tematu. Jego forma i znaczenie różnią się w zależności od obrządku, ale zawsze pozostaje istotnym elementem praktyk liturgicznych.
