Socjalno-Rewolucyjna Partia „Proletariat”
Socjalno-Rewoluczna Partia „Proletariat”, znana również jako II Proletariat, była organizacją robotniczą powstałą w lutym 1888 roku. Działała do marca 1893 roku, kontynuując tradycje wcześniejszej partii Proletariat, która została rozbita w 1886 roku. Celem partii była walka o prawa robotników, upaństwowienie środków produkcji oraz dążenie do utworzenia państwa robotniczego. Organizacja stosowała różne metody działania, w tym tajną działalność, wydawanie ulotek, strajki oraz terror polityczny.
Historia
Partia powstała z inicjatywy emisariuszy Ludwika Kulczyckiego i Marcina Kasprzaka, na bazie samodzielnych kółek socjalistycznych. W marcu 1888 roku utworzono Warszawski Komitet Robotniczy, w skład którego weszli m.in. Adam Dąbrowski, Władysław Anielewski, Napoleon Zelcer oraz Stanisław Kassjusz.
Po raz pierwszy partia wystąpiła publicznie w czerwcu 1888 roku, a na zjeździe w sierpniu 1889 roku powołano jej kierownictwo, znane jako „Centralizacja”, w składzie Stanisław Mendelson, Maria Jankowska-Mendelson oraz Aleksander Dębski. W 1891 roku doszło do rozłamu, w wyniku którego powstało Zjednoczenie Robotnicze.
Bibliografia
- Irena Koberdowa, Socjalno-Rewolucjna Partia Proletariat, Wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1981
Partia jest związana z II Międzynarodówką oraz reprezentuje polskie partie socjalistyczne i rewolucyjne.
