Ignacy Daszyński – Życiorys i Działalność
Ignacy Ewaryst Daszyński, pseudonim „Daszek”, „Żegota”, „Ignis” (1866-1936), był polskim politykiem socjalistycznym, współzałożycielem Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej (PPSD) oraz premierem rządu lubelskiego w 1918 roku. Jako poseł do Izby Posłów Rady Państwa Przedlitawii, Daszyński odgrywał kluczową rolę w ruchu niepodległościowym oraz w polityce polskiej w okresie międzywojennym.
Wczesne życie
Urodził się w Zbarażu w rodzinie szlacheckiej. Jego ojciec, Ferdynand Daszyński, był urzędnikiem austriackim, a matka, Kamila, angażowała się w działalność patriotyczną. Ignacy był utalentowanym uczniem, który znał kilka języków. W młodości zaangażował się w działalność spiskową, co doprowadziło do konfliktu z władzami austriackimi.
Działalność polityczna
W 1890 roku Daszyński współzałożył PPSD, a w 1897 roku został najmłodszym posłem w Izbie Posłów Rady Państwa. Był aktywnym działaczem, prowadzącym kampanie na rzecz praw robotników oraz reform politycznych. W 1907 roku doprowadził do wprowadzenia powszechnego prawa wyborczego dla mężczyzn.
Rola w I wojnie światowej
Przed wybuchem I wojny światowej, Daszyński postulował wsparcie dla Austro-Węgier w zamian za obietnicę niepodległości Polski. Po rozpoczęciu wojny wstąpił do Legionów Polskich, a w 1918 roku został premierem Tymczasowego Rządu Ludowego w Lublinie. Jego rząd jednak wkrótce podporządkował się Józefowi Piłsudskiemu.
Po wojnie i działalność w sejmie
Po wojnie Daszyński był jednym z liderów PPSD i posłem na Sejm Ustawodawczy. Opowiadał się za nacjonalizacją przemysłu i poprawą warunków pracy. W 1919 roku zjednoczył PPSD z innymi ugrupowaniami socjalistycznymi, tworząc jednolitą PPS.
Ostatnie lata i śmierć
W 1928 roku został marszałkiem Sejmu, a później przewodniczącym Rady Naczelnej PPS. Jego zdrowie zaczęło się pogarszać, co ograniczyło jego działalność publiczną. Zmarł 31 października 1936 roku w Bystrej Śląskiej. Po jego śmierci odbył się wielki pogrzeb, a jego życie i działalność zostały upamiętnione w wielu miejscach w Polsce.
Upamiętnienie
- Aleja Ignacego Daszyńskiego w Krakowie
- Pomnik Ignacego Daszyńskiego w Warszawie
- Rondo Ignacego Daszyńskiego w Rzeszowie
- Ulice noszące jego imię w wielu miastach Polski
Daszyński jest pamiętany jako jeden z ważniejszych działaczy na rzecz niepodległości i sprawiedliwości społecznej w Polsce.
