Hrabstwo
Hrabstwo to jednostka administracyjna, która historycznie była pod zarządem hrabiego. W czasach średniowiecznych w Europie Zachodniej hrabstwa stały się niezależnymi jednostkami terytorialnymi. Obecnie podział na hrabstwa funkcjonuje w krajach anglosaskich, takich jak Wielka Brytania, Irlandia, Stany Zjednoczone i na Węgrzech.
Święte Cesarstwo Rzymskie
W Świętym Cesarstwie Rzymskim hrabia początkowo sprawował władzę militarną, a później także administracyjną jako przedstawiciel króla. Hrabstwa przyjęły się w całym cesarstwie, a te na rubieżach nosiły tytuł marchii. W okresie rozdrobnienia wiele hrabstw zyskało suwerenność, a od XV wieku zaczęto używać terminu „hrabstwo” również w odniesieniu do dóbr posiadanych przez hrabiów.
I Rzeczpospolita
W XVI wieku w Rzeczypospolitej Obojga Narodów nie istniał formalny podział administracyjny na hrabstwa. Termin „hrabstwo” odnosił się do dominiów magnackich, często związanych z tytułem hrabiego S.R.I. W Małopolsce i Wielkopolsce istniały znane hrabstwa, takie jak:
- Hrabstwo tenczyńskie
- Hrabstwo wiśnickie
- Hrabstwo tarnowskie
- Hrabstwo na Ostrorogu
- Hrabstwo kórnickie
Wielka Brytania
W Wielkiej Brytanii hrabstwa stanowią kluczowy element podziału administracyjnego, z wieloma historycznymi korzeniami.
Irlandia
W Irlandii również funkcjonuje podział na hrabstwa, które mają swoje znaczenie administracyjne i historyczne.
Stany Zjednoczone
W Stanach Zjednoczonych 48 z 50 stanów dzieli się na hrabstwa, mimo że nigdy nie istniał tam urząd hrabiego. Hrabstwa pełnią rolę jednostek administracyjnych władzy samorządowej, a ich nazwa pochodzi z tradycyjnego brytyjskiego podziału administracyjnego. Wyjątkiem są Alaska i Luizjana, gdzie odpowiednikiem hrabstwa są odpowiednio boroughs i parafie cywilne.
Wszystkie zasady dotyczące tworzenia, likwidowania oraz zarządzania hrabstwami są ustalane przez parlamenty stanowe, co wpływa na ich kompetencje i funkcjonowanie.
