Holografia
Holografia to dział optyki zajmujący się uzyskiwaniem obrazów przestrzennych (trójwymiarowych) poprzez rekonstrukcję fali, głównie światła. Technika ta pozwala na odtworzenie pełnego obrazu obiektu, rejestrując nie tylko amplitudę, ale także fazę fali świetlnej, co czyni ją bardziej zaawansowaną niż tradycyjna fotografia.
Zasada działania
Holografia polega na zapisie zakodowanej informacji optycznej, co umożliwia odtworzenie trójwymiarowego obrazu obiektu. Proces ten obejmuje:
- Podział wiązki laserowej na dwie części: wiązkę przedmiotową i wiązkę odniesienia.
- Zapis wzoru interferencyjnego na kliszy fotograficznej.
- Oświetlenie hologramu spójnym światłem laserowym w celu uzyskania obrazu 3D.
Hologramy grubowarstwowe odbiciowe mają przestrzenny układ siatki dyfrakcyjnej, co umożliwia ich oglądanie w świetle niespójnym.
Historia
Pionierem holografii był polski fizyk Mieczysław Wolfke, który w 1920 roku opracował jej teoretyczne podstawy. W 1948 roku Dennis Gabor nazwał tę technikę holografią i w 1971 roku otrzymał Nagrodę Nobla. Wynalezienie lasera w 1960 roku doprowadziło do praktycznego zastosowania holografii. Holografia cyfrowa, wykorzystująca rejestratory CCD i CMOS, znalazła zastosowanie w interferometrii holograficznej i multimediach.
Zastosowania
Holografia ma szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach, takich jak:
- Medycyna i biologia.
- Informatyka – przechowywanie danych na dyskach holograficznych (HVD).
- Defektoskopia w holografii akustycznej.
- Trójwymiarowe filmy i telewizja.
Holografia a sztuka
W sztuce holografia stała się popularnym medium, a wielu artystów współpracuje z naukowcami. Znani artyści, tacy jak Salvador Dalí, wykorzystali tę technikę w swoich pracach. W Polsce na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu funkcjonuje Pracownia Obrazowania Przestrzennego, gdzie łączone są hologramy z rzeźbą.
W kulturze masowej
Holografia pojawia się w wielu dziełach kultury masowej, w tym w:
- „Jetsonowie” – hologramy w funkcjach rozrywkowych.
- „Star Trek” – holodek jako pokój symulacji.
- „Gwiezdne wojny” – hologramy do komunikacji.
- „Iron Man” – realistyczne projekcje.
Urządzenia
RED Hydrogen One to pierwszy komercyjny smartfon z ekranem holograficznym, którego dostawy planowane były na 2018 rok.
