Hoacyn (Opisthocomus hoazin)
Hoacyn, znany również jako kośnik czubaty, to średniej wielkości ptak tropikalny, który zamieszkuje bagna dorzecza Amazonki i Orinoko w Ameryce Południowej. Jest jedynym przedstawicielem rodziny hoacynów (Opisthocomidae) oraz rzędu hoacynów (Opisthocomiformes).
Taksonomia
Hoacyn został po raz pierwszy opisany w 1776 roku przez Philippa Ludwiga Statiusa Müllera, który nadał mu nazwę Phasianus Hoazin. Obecnie akceptowana nazwa to Opisthocomus hoazin. Gatunek ten ma trudne do jednoznacznego sklasyfikowania miejsce w systematyce, co wynika z jego unikalnych cech morfologicznych.
Morfologia i anatomia
Długość ciała hoacyna wynosi od 58,5 do 70 cm, a masa ciała waha się od 700 do 900 g. Ptaki te mają zwalistą sylwetkę, krótkie i szerokie skrzydła oraz długi, prostokątny ogon. Ich upierzenie jest głównie brązowe, płowe i czarne, z wyraźnymi różnicami w barwach w poszczególnych częściach ciała.
Hoacyn charakteryzuje się unikalnymi cechami anatomicznymi, takimi jak pazury na skrzydłach młodych ptaków, które zanikają z wiekiem, co wskazuje na ich prymitywne cechy.
Zasięg występowania
Hoacyn występuje w regionach wschodnich Andów, obejmując Kolumbię, Wenezuelę, Gujanę oraz Ekwador, Peru, centralną Brazylię i Boliwię, na obszarze szacowanym na 7,56 mln km².
Biologia
Hoacyny preferują zarośnięte brzegi rzek i bagna, a ich dieta składa się głównie z liści, owoców i kwiatów. Posiadają unikalny układ trawienny, który umożliwia fermentację pokarmu, podobnie jak u przeżuwaczy. Ptaki te słabo latają, a ich charakterystyczne zachowanie obejmuje odpoczynek w pozycji z mostkiem opartym na gałęzi.
Lęgi
Gniazdowanie hoacynów odbywa się w porze deszczowej, w niewielkich koloniach. Gniazdo budują 2-6 dorosłych osobników, składając do 3 jaj, z inkubacją trwającą 28-32 dni. Pisklęta są karmione przez rodziców i uczą się latać w ciągu 80 dni od wyklucia.
Status zagrożenia
Hoacyn jest klasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski przez IUCN. Jego liczebność maleje z powodu zmian w środowisku naturalnym oraz drapieżnictwa. W obszarach turystycznych pisklęta są narażone na stres, co wpływa na ich zdrowie i przeżywalność.
Hoacyn w kulturze
Arkady Fiedler opisał hoacyna w swoim eseju zawartym w zbiorze Spotkałem szczęśliwych Indian, co podkreśla jego unikalność w kontekście przyrody Ameryki Południowej.
