Dzisiaj jest 13 stycznia 2025 r.
Chcę dodać własny artykuł

Historyczne krainy Szwecji

Historyczna kraina Szwecji

Historyczne krainy Szwecji (szw. landskap) to obszary, które powstały w wyniku dawnych podziałów politycznych. Charakteryzują się odrębnym charakterem kulturowym i geograficznym, z którym wielu mieszkańców się identyfikuje. Kluczową reformą podziału terytorialnego był rok 1634, kiedy to Axel Oxenstierna wprowadził nowy podział, który obejmował także Finlandię.

Historia

Początki podziału na prowincje w Szwecji sięgają wczesnych monarchii z lat 800–1000 n.e. Po zjednoczeniu Szwecji każdy region miał własne prawa i zgromadzenie ogólne. Prowincje historyczne zyskały status księstw, a nowe nabytki stawały się częścią królestwa. Najważniejsze ziemie pozyskano po zerwaniu Unii kalmarskiej w 1523 oraz w wyniku Pokoju w Roskilde, które wprowadziło Skanię, Blekinge i Halland do szwedzkiej monarchii. W XIX wieku, po odłączeniu Finlandii, utworzono nową jednostkę administracyjną, Norrbotten, która stała się krainą historyczną.

Godła

Godła krain historycznych Szwecji po raz pierwszy zestawiono na pogrzebie króla Gustawa I Wazy w 1560 roku. Po oddzieleniu Finlandii, tradycje dotyczące godła w obu krajach rozwinęły się w odmienny sposób. W 1884 roku wprowadzono zasady dotyczące ozdabiania godła koronami księstwa w Szwecji, podczas gdy w Finlandii tradycje pozostały niezmienne.

Krainy historyczne a kraje Szwecji

W Szwecji istnieje podział na krainy historyczne oraz na kraje (szw. land), które są jednostkami nadrzędnymi w stosunku do krain historycznych.

Podział na krainy

Götaland

Götaland obejmuje dziesięć krain:

  • Blekinge
  • Bohuslän
  • Dalsland
  • Gotlandia
  • Halland
  • Olandia
  • Östergötland
  • Skania
  • Smalandia
  • Västergötland

Svealand

Svealand składa się z sześciu prowincji:

  • Dalarna
  • Närke
  • Södermanland
  • Uppland
  • Värmland
  • Västmanland

Norrland

Norrland obejmuje dziewięć prowincji, z których niektóre są podzielone między Szwecję a Finlandię:

  • Ångermanland
  • Gästrikland
  • Hälsingland
  • Härjedalen
  • Jämtland
  • Laponia
  • Medelpad
  • Österbotten
  • Västerbotten
  • Norrbotten

Österland

Österland składa się z krain obecnie znajdujących się na terenie Finlandii:

  • Wyspy Alandzkie
  • Egentliga Finland
  • Karelia
  • Nyland
  • Satakunda
  • Savolaks
  • Tavastland