Reklama
Dzisiaj jest 10 stycznia 2025 r.
Chcę dodać własny artykuł
Reklama
Reklama
Reklama

Historia Rosji

Historia Rosji

Rosja, położona na kontynencie Eurazjatyckim, ma bogatą historię, sięgającą czasów przedniewierskich. W V wieku rozpoczęła się ekspansja kultury kijowskiej, a Ruś Kijowska, założona przez Ruryka, stała się fundamentem państwowości ruskiej. W XI wieku doszło do rozbicia dzielnicowego, a w XIII wieku ziemie ruskie zostały podporządkowane Mongołom, co doprowadziło do wzrostu znaczenia Wielkiego Księstwa Moskiewskiego. Iwan III zakończył panowanie Mongołów, a dynastia Romanowów zasiadła na tronie w XVII wieku. Po rewolucji lutowej w 1917 roku i przewrocie bolszewickim Rosja przekształciła się w Związek Radziecki (ZSRR).

Reklama

Pradzieje i początki państwowości ruskiej

W paleolicie na obszarze dzisiejszej Rosji osiedliły się plemiona o haplogrupie R1a. W neolicie rozwijały się różne kultury, a w IX wieku p.n.e. pojawiły się ludy irańskie, takie jak Sarmaci i Scytowie. Królestwo Bosporańskie oraz kolonie greckie na wybrzeżu Morza Azowskiego były świadectwem interakcji kulturowych. Ruś Kijowska zyskała na znaczeniu dzięki wyprawom handlowym i zjednoczeniu plemion przez Waregów.

Rozbicie dzielnicowe i Jarzmo tatarskie

W XI wieku Ruś Kijowska podzieliła się na konkurencyjne dzielnice, co osłabiło jej jedność. W XIII wieku na skutek najazdów tatarskich większość księstw znalazła się pod panowaniem Złotej Ordy. Pomimo oporu, w tym wygranej bitwy pod Kulikowym Polu w 1380 roku, proces zjednoczenia ziem ruskich trwał przez wiele lat.

Reklama

Wielkie Księstwo Moskiewskie i Carstwo Rosyjskie

W XV wieku Księstwo Moskiewskie, pod przewodnictwem Iwana III, zyskało na znaczeniu. W 1547 roku Iwan IV Groźny ogłosił się carem, a jego rządy przyniosły zarówno ekspansję, jak i terror poprzez opriczninę. Po upadku dynastii Romanowów w okresie Wielkiej Smuty, w 1613 roku na tron wstąpił Michał Romanow.

Rosja w XVIII i XIX wieku

W XVIII wieku Rosja pod rządami Piotra I i Katarzyny II stała się imperium, zdobywając tereny nad Morzem Czarnym i wpływy w Europie. W XIX wieku miała miejsce wojna krymska, klęski w wojnach z Turcją oraz wzrost nastrojów rewolucyjnych, które prowadziły do reform i zniesienia poddaństwa przez Aleksandra II.

XX wiek: Rewolucje i II wojna światowa

Rewolucja lutowa w 1917 roku obaliła carat, a rewolucja październikowa przyniosła władzę bolszewikom. Po wojnie domowej w latach 1918-1922, ZSRR został utworzony w 1922 roku. II wojna światowa przyniosła wielkie straty, ale ZSRR stał się jednym z głównych zwycięzców, co umocniło jego pozycję jako supermocarstwa.

Zimna wojna i transformacje

Po wojnie ZSRR stał się liderem bloku wschodniego, a zimna wojna z państwami zachodnimi zdominowała drugą połowę XX wieku. Reformy Michaiła Gorbaczowa w latach 80. XX wieku, takie jak pieriestrojka i głasnost, przyspieszyły rozpad ZSRR, który formalnie zakończył działalność w grudniu 1991 roku.

Federacja Rosyjska

Po upadku ZSRR, Rosja jako Federacja Rosyjska stała się niezależnym państwem. Władimir Putin, który objął władzę, wprowadził politykę centralizacji i starał się odbudować wpływy Rosji na arenie międzynarodowej. Konflikty z Ukrainą oraz interwencje w Syrii pokazują, że Rosja nadal odgrywa kluczową rolę w geopolitice XXI wieku.

Reklama
Reklama