Hiperrealizm – Definicja i Historia
Hiperrealizm, znany również jako superrealizm czy fotorealizm, to kierunek w malarstwie XX wieku, który dąży do precyzyjnego przedstawienia rzeczywistości. Termin ten wprowadził Daniel Abadie, odnosząc się do amerykańskich artystów, którzy odwzorowywali fotografie na płótnach. Nurt ten zyskał popularność około 1965 roku w Stanach Zjednoczonych, a jego apogeum miało miejsce na wystawie documenta w Kassel w 1972 roku.
Tematyka i Techniki
Malarze hiperrealistyczni, inspirowani pop-artem, koncentrują się na codziennych motywach, takich jak wystawy sklepowe, samochody czy zdjęcia paszportowe. Wiele z tych prac powstaje dzięki projekcji fotografii na płótno, co wymaga zaawansowanych umiejętności technicznych. Artystów krytykowano jednak za mechaniczne podejście do twórczości.
Kluczowe Postacie
- Richard Estes – uznawany za pioniera hiperrealizmu, stworzył dzieło Foodshop, które łączyło techniki neoimpresjonizmu z dążeniem do oddania rzeczywistości.
- Don Eddy i David Parrish – znani z realistycznych przedstawień samochodów i ich detali.
- Chuck Close – eksperymentował z powiększonymi zdjęciami paszportowymi, opracowując własny styl w ramach hiperrealizmu.
Hiperrealizm w Sztuce
Hiperrealizm jest odpowiedzią na minimal art i inne kierunki sztuki, które redukują treść obrazu. Jako nurt artystyczny, hiperrealizm nieco osłabł, ale jego elementy wciąż pojawiają się w galeriach, często w kontekście innych idei artystycznych. Wśród rzeźbiarzy, którzy działają w tym stylu, wyróżniają się Duane Hanson i Ron Mueck.
Kryteria Hiperrealizmu
Krytyk sztuki J. Ch. Amman zdefiniował sześć kluczowych kryteriów hiperrealizmu:
- Wzorem jest zdjęcie lub diapozytyw.
- Kompozycja opiera się na wybranym wzorze fotograficznym.
- Indywidualne cechy warsztatu artysty są pomijane.
- Przedmiot przedstawiany jest zgodnie ze wzorem.
- Motywy czerpane są z codziennego życia.
- Fotografia traktowana jest jako główne źródło inspiracji.
Polskim przedstawicielem hiperrealizmu był Andrzej Adam Sadowski.