Hiperkaliemia

Hiperkaliemia

Hiperkaliemia, czyli podwyższone stężenie potasu (K⁺) w surowicy krwi, definiowana jest jako poziom przekraczający 5,5 mmol/l.

Przyczyny hiperkaliemii

Hiperkaliemia może wystąpić w różnych stanach, takich jak:

• Odwodnienie
• Skutki uboczne terapii (np. podanie soli potasowych, przetoczenie krwi konserwowanej)
• Hemoliza
• Zespół zmiażdżenia
• Niedotlenienie tkanek
• Zatrucie strychniną
• Leczenie cytostatykami
• Niewydolność nerek
• Mocznica
• Niedoczynność kory nadnerczy (choroba Addisona)
• Hipoaldosteronizm
• Wrodzone zespoły nadnerczowo-płciowe z utratą soli
• Kwasica metaboliczna (cukrzycowa)
• Niektóre leki (np. inhibitory ACE, leki moczopędne oszczędzające potas)

Wpływ hiperkaliemii na serce

Podwyższone stężenie potasu wpływa na akcję serca, a zmiany elektrokardiograficzne pojawiają się, gdy poziom potasu przekracza 6,7 mmol/l. Do najważniejszych zmian należą:

• Zwiększenie załamka T – około 6 mmol/l
• Blok międzykomorowy – przy stężeniu około 10 mmol/l
• Zatrzymanie akcji serca – przy stężeniu około 12 mmol/l

Zastosowanie medyczne płynów hiperkaliemicznych

Płyny o wysokim stężeniu potasu (powyżej 60 mmol/l) mogą prowadzić do zatrzymania akcji serca, dlatego ich podawanie musi być kontrolowane. W weterynarii stosuje się je do usypiania zwierząt, a w kardiochirurgii w celu zatrzymania akcji serca podczas operacji.

Leczenie hiperkaliemii

Leczenie hiperkaliemii polega na obniżeniu poziomu potasu, zwłaszcza gdy jego stężenie przekracza 6,5 mmol/l. Metody leczenia obejmują:

• Uzupełnianie wapnia (glukonian wapnia) w celu ochrony serca przed arytmiami.
• Podanie insuliny z glukozą w celu przesunięcia potasu do komórek.
• Terapia wodorowęglanami w przypadku kwasicy metabolicznej.
• Salbutamol jako β₂-mimetyk, który redukuje poziom potasu we krwi.
• Żywice jonowymienne (np. Calcium Resonium) do usuwania potasu z jelit.
• Lewatywa w przypadku braku dostępnych środków.
• Dializa w ciężkich przypadkach.

Aby zapobiec nawrotom hiperkaliemii, należy ograniczyć spożycie potasu w diecie i lekach oraz stosować diuretyki (np. furosemid).