Heterofilia – Zjawisko Różnorodności Liści
Heterofilia, znana również jako różnolistność, to zjawisko polegające na zróżnicowaniu kształtu liści na tej samej roślinie lub wśród roślin tego samego gatunku. Może być wynikiem czynników środowiskowych lub dziedzicznych modyfikacji liści.
Rodzaje Heterofilii
- Heterofilia indukowana – występuje w odpowiedzi na zmiany w środowisku. Liście mogą różnić się kształtem w zależności od warunków, w jakich roślina rośnie.
- Heterofilia dziedziczna – związana z genetycznymi różnicami w budowie i funkcji liści, co skutkuje ich różnorodnym rozwojem.
Przykłady Heterofilii Indukowanej
Heterofilia indukowana często obserwowana jest u roślin wodnych, gdzie liście mogą mieć różne kształty w zależności od ich położenia:
- Strzałka wodna (Sagittatia sagittifolia): podwodne liście są taśmowate i wiotkie, a pływające – owalne. Liście nadwodne są sztywne i strzałkowate.
- Grążel żółty: liście podwodne są wiotkie i sałatowate, natomiast liście pływające są tarczowate.
- Włosienicznik wodny: liście podwodne są podzielone, a liście pływające mają nerkowatą blaszkę.
Różnice w kształcie liści można również zauważyć u marsylii, która zmienia kształt liści w zależności od tego, czy rośnie na lądzie, czy w wodzie. Podobnie, dzwonek okrągłolistny (Campanula rotundifolia) rozwija liście podłużne w słońcu, a okrągłe w cieniu.
Przykłady Heterofilii Dziedzicznej
Heterofilia dziedziczna odnosi się do roślin, które mają genetycznie uwarunkowane różnice w funkcji i budowie liści, takie jak:
- Trofofile – pełniące funkcje asymilacyjne.
- Ciernie – funkcje obronne, jak u berberysu.
- Wąsy – funkcje czepne, jak u dyni.
- Liście przypominające korzenie – jak u salwinii.
Heterofilia stanowi fascynujący przykład adaptacji roślin do zróżnicowanych warunków środowiskowych oraz ich genetycznych predyspozycji.
