Diacetylomorfina (Heroina)
Diacetylomorfina, znana również jako heroina, to związek chemiczny o wzorze sumarycznym C21H23NO5 i masie molowej 369,41 g/mol. Substancja ta występuje w postaci białych kryształków lub proszku o gorzkim smaku. Jest ona silnym agonistą receptorów opioidowych, powodującym zniesienie czucia bólu oraz euforię.
Mechanizm działania
Heroina działa poprzez pobudzanie receptorów opioidowych (μ, κ, δ), co prowadzi do depresji ośrodkowego układu nerwowego, w tym ośrodka oddechowego. Właściwości lipofilne diacetylomorfiny umożliwiają jej szybkie przenikanie przez barierę krew-mózg, osiągając wysokie stężenie w ośrodkowym układzie nerwowym w ciągu 15-20 sekund.
Farmakokinetyka
Po podaniu dożylnym, heroina szybko ulega metabolizmowi do 6-MAM i morfiny. Czas półtrwania wynosi od 1,3 do 7,8 minut. Metabolity te są odpowiedzialne za większość efektów działania heroiny, co sprawia, że uznawana jest za prolek.
Status prawny
Heroina jest kontrolowana na mocy Jednolitej konwencji o środkach odurzających z 1961 roku. W Polsce znajduje się na wykazach środków odurzających i substancji psychotropowych.
Obrót apteczny i lecznictwo
Stosowanie heroiny w lecznictwie jest ograniczone z uwagi na wysokie ryzyko uzależnienia. W niektórych krajach, takich jak Wielka Brytania i Szwajcaria, stosuje się diacetylomorfinę w leczeniu bólu, ale w Polsce nie jest ona wykorzystywana w terapii.
Toksykologia i przedawkowanie
Przedawkowanie heroiny może wystąpić w wyniku zażycia zbyt dużej dawki lub po przerwie w stosowaniu. Objawy obejmują depresję oddechową, spowolnienie akcji serca oraz utratę kontroli nad odruchami mięśniowymi. Heroina szybko wchłania się przez błonę śluzową nosa i pęcherzyki płucne, prowadząc do intensywnej przyjemności.
Bibliografia
- „Farmakodynamika”, podręcznik dla studentów farmacji pod redakcją J. Krupińskiej i W. Jańca, PZWL 1986
- „Final 24 hours”, serial dokumentalno-biograficzny Discovery Channel
