Hermeneutyka: Definicja i Historia
Hermeneutyka, wywodząca się z greckiego słowa ἑρμηνεύω (objaśniać, interpretować), to sztuka interpretacji tekstów literackich, która ma swoje korzenie w starożytnej Grecji. Początkowo koncentrowała się na interpretacji tekstów świętych, jednak Friedrich Schleiermacher poszerzył jej zakres na wszystkie rodzaje tekstów. Augustyn z Hippony jest często wspominany jako wczesny przedstawiciel hermeneutyki, zalecający porównywanie tłumaczeń Biblii.
Wielość hermeneutyk
Hermeneutyka nie jest jednolita; istnieje wiele jej rodzajów, w tym:
- Hermeneutyka ogólna: Umiejętność interpretacji tekstów i symboli kulturowych, łącząca się z poetyką i retoryką.
- Hermeneutyka biblijna: Dział teologii zajmujący się interpretacją Biblii.
- Hermeneutyka prawnicza: Praktyka wykładania tekstów prawnych, dzieląca się na:
- Egzegetyczną: W której sędzia jedynie odczytuje ustawę jako źródło prawa.
- Swobodną: W której ustawa jest tylko jednym z wielu źródeł prawa, z akcentem na legitymizację w narodzie.
- Hermeneutyka filozoficzna: Kierunek filozoficzny rozwijający się od XIX wieku, z wpływami Schleiermachera i Diltheya, kontynuowany przez Heideggera, Gadamera i Ricoeura.
Hermeneutyka jako Sztuka i Metoda
Hermeneutyka może być postrzegana jako sztuka interpretacji, która ukazuje indywidualne podejście do analizy tekstu, lecz nie jest czymś, co można nauczyć w sposób systematyczny. Jest to raczej umiejętność niż sztywna metoda. Mimo to, hermeneutyka posiada również wymiar metodologiczny, wyrażający się w pojęciu koła hermeneutycznego. Współcześnie hermeneutyka łączy się z różnymi metodami, takimi jak fenomenologia czy strukturalizm, jednak nie wypracowała jeszcze jednej określonej metody.
