Henryk IV: Król Niemiecki i Cesarz Rzymski
Henryk IV (1050-1106) był królem niemieckim od 1056 roku i cesarzem rzymskim od 1084 do 1105 roku. Był synem cesarza Henryka III i Agnieszki z Poitou, a jego panowanie przypadło na trudny okres w historii Niemiec, z licznymi konfliktami wewnętrznymi i starciami z Kościołem.
Życiorys
Henryk IV objął tron po śmierci ojca w 1056 roku, jednak do 1062 roku władzę sprawowała jego matka, cesarzowa Agnieszka. W 1062 roku został uprowadzony przez arcybiskupa Annona II z Kolonii, a następnie regencję przejął arcybiskup Adalbert z Bremy. W 1071 roku musiał stawić czoła buntowi Sasów, zakończonemu zwycięstwem w 1075 roku.
Henryk popadł w konflikt z papieżem Grzegorzem VII dotyczący inwestytury. Po nałożeniu ekskomuniki na cesarza, udał się do Włoch, gdzie w 1077 roku pokutował przed papieżem w zamku Kanossa. Po zdjęciu klątwy wrócił do Niemiec, gdzie musiał stawić czoła nowemu zagrożeniu ze strony Sasów, którzy obronili Rudolfa Szwabskiego jako antykróla. Po zwycięstwie w bitwie pod Hohenmölsen w 1080 roku, Henryk umocnił swoją władzę.
W 1084 roku został koronowany na cesarza przez antypapieża Klemensa III. Mimo dalszych wojen domowych, Henryk starał się umacniać swoje panowanie, planując wyprawy na Polskę i Węgry, które ostatecznie nie doszły do skutku. W 1105 roku, po utracie wsparcia, zmuszony był do abdykacji. Władzę przejął jego syn, Henryk V.
Małżeństwa i Potomstwo
Henryk IV był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Berta Sabaudzka, z którą miał trzech potomków:
- Konrad (1074-1101), król Włoch
- Henryk V (1081-1125)
- Agnieszka von Waiblingen, matka króla Niemiec Konrada III
Drugie małżeństwo z Eupraksją (po koronacji z Adelajdą) nie przyniosło potomstwa.
Podsumowanie
Panowanie Henryka IV miało istotny wpływ na historię Niemiec, a jego konflikty z Kościołem oraz problemy wewnętrzne przyczyniły się do dalszych zmian władzy. Jego życie i rządy zostały uwiecznione w literaturze, w tym w powieści „Tiara i korona” autorstwa Teodora Jeske-Choińskiego.
