„`html
Henryk Arctowski – Krótkie Biogram
Henryk Bronisław Arctowski (ur. 15 lipca 1871 w Warszawie, zm. 21 lutego 1958 w Waszyngtonie) był wybitnym polskim geografem, geofizykiem, geologiem, meteorologiem oraz podróżnikiem, znanym ze swoich badań nad rejonami polarnymi.
Życiorys
Arctowski urodził się w rodzinie Artztów, której przodkowie przybyli do Polski w XVII wieku. Po przeniesieniu do Belgii ukończył szkołę średnią i rozpoczął studia w Liège, a następnie w Paryżu, gdzie specjalizował się w geologii i chemii. W 1893 roku rozpoczął pracę na Uniwersytecie w Liège i zmienił nazwisko na Arctowski, by podkreślić swoje polskie korzenie.
Wyprawy Antarktyczne
W 1895 roku Arctowski dołączył do wyprawy na Antarktydę na statku Belgica, prowadzonej przez Adriena de Gerlache. Po powrocie w 1899 roku pracował w Observatoire Royal de Belgique, zajmując się analizą danych z wyprawy, w tym aspektami geologii, meteorologii i oceanografii.
Pobyt w USA
W 1909 roku Arctowski wyjechał do USA, gdzie uczestniczył w badaniach dotyczących bieguna północnego. Pracował w Nowojorskiej Bibliotece Publicznej i prowadził badania zmiany klimatyczne.
Powroty do Polski
W 1912 roku Arctowski otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie. Po I wojnie światowej wrócił do Polski, gdzie organizował Katedrę Geofizyki i Meteorologii na Uniwersytecie Jana Kazimierza, publikując liczne prace naukowe.
Ponowny pobyt w USA
Po wybuchu II wojny światowej Arctowski osiedlił się w Waszyngtonie, gdzie pracował w Smithsonian Institution do 1950 roku. Otrzymał obywatelstwo amerykańskie w 1940 roku. Zmarł 21 lutego 1958, a jego prochy zostały pochowane w Polsce.
Publikacje i Odznaczenia
- Opublikował ponad 400 prac naukowych dotyczących badań polarnych.
- Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski w 1926 roku.
Upamiętnienie
- Wiele miejsc na świecie nosi nazwisko Arctowskiego, w tym góry i stacja badawcza na Wyspie Króla Jerzego.
- Ulice w Warszawie i Wrocławiu noszą jego imię.
- Poczta Polska wydała znaczek z jego wizerunkiem w 1973 roku.
Fundacja im. H. Arctowskiego
W 1969 roku ustanowiono Fundację im. H. Arctowskiego, która przyznaje nagrody za osiągnięcia w badaniach heliofizyki.
„`
