Jelena Pietrowna Bławatska (ur. w Jekaterynosławiu, zm. 8 maja 1891 w Londynie) była rosyjską pisarką, okultystką i współzałożycielką Towarzystwa Teozoficznego. Zasłynęła jako medium spirytystyczne oraz wydawczyni Magazynu Teozoficznego „Lucifer”.
Życiorys
Dzieciństwo i młodość
Helena Pietrowna Bławatska urodziła się w Jekaterynosławiu. Była córką niemieckiego oficera i rosyjskiej szlachcianki. Po śmierci matki w wieku 11 lat, zamieszkała u dziadków, którzy zapewnili jej dostatnie życie.
Pierwsze małżeństwo
W wieku 16 lat Bławatska wyszła za mąż za Nikifora Wasiliewicza Bławatskiego. Małżeństwo nie zostało skonsumowane, a Helena po trzech miesiącach uciekła, rozpoczynając życie w podróży.
Podróże
W latach 1848–1858 Bławatska podróżowała po różnych krajach, w tym Egipcie, Indiach i Tybecie, gdzie zgłębiała tajemne nauki.
Nowy Jork
W 1873 roku Bławatska osiedliła się w Nowym Jorku, gdzie działała jako medium, prezentując zdolności parapsychiczne. W 1875 roku, wraz z Henry’m Steele’m Olcottem, założyła Towarzystwo Teozoficzne.
Założenie Towarzystwa Teozoficznego
Towarzystwo, powstałe we wrześniu 1875 roku, koncentrowało się na poszukiwaniu wewnętrznej prawdy w religiach i naukowym wyjaśnieniu zdolności parapsychicznych.
Wyjazd do Indii
Bławatska przeprowadziła się do Indii w 1879 roku, gdzie współpracowała z A.P. Sinnettem. Towarzystwo Teozoficzne stało się międzynarodową organizacją, a Bławatska osiedliła się w Adyarze koło Madrasu.
Ostatnie lata
W 1890 roku Bławatska stworzyła wewnętrzny krąg uczniów. Zmarła 8 maja 1891 roku w Anglii, a jej prochy zostały podzielone na trzy części, które trafiły do Europy, Ameryki i Indii.
Dzieła
- Izis odsłonięta (1877)
- Nauka tajemna (1888)
- Głos milczenia (1889)
- Klucz do teozofii (1889)
Jelena Bławatska pozostaje znaczącą postacią w historii teozofii i duchowości, a jej prace są do dziś studiowane i omawiane w kontekście różnych tradycji religijnych.