Definicja hegemonii
Termin „hegemonia” pochodzi z języka greckiego i w starożytnej Grecji odnosił się do dominacji jednego państwa nad innymi, które uznawały jego kierownictwo. Współcześnie oznacza zarówno przewodnictwo, jak i dominację jednego państwa w polityce międzynarodowej, często uzyskaną dzięki groźbie lub użyciu siły.
Przykłady hegemonii w historii
- Sparta: Po wojnie peloponeskiej w 404 r. p.n.e. zdobyła 30-letnią hegemonię w Grecji.
- Portugalia: Hegemonia w latach 1516-1539, zakwestionowana przez Hiszpanię.
- Hiszpania: Hegemonia w latach 1559-1643, z unią personalną z Portugalią w latach 1580-1640, zakwestionowana przez Anglię, Holandię i Francję.
- Niderlandy: Hegemonia w latach 1648-1688, zakwestionowana przez Anglię i Francję.
- Francja: Dominacja światowa w latach 1659-1714.
- Wielka Brytania: Hegemonia od 1763/1815 do 1914 roku, z rywalizacją z Francją, Rosją, Niemcami oraz USA.
- Stany Zjednoczone: Hegemonia w latach 1945-1947 (zakwestionowana przez ZSRR), po 1991 roku z potencjalnymi rywalami, takimi jak Chiny, UE, Rosja, Japonia i Indie.
Hegemonia kulturowa
Hegemonia kulturowa odnosi się do dominacji jednego kulturowego podejścia lub systemu wartości nad innymi, wpływając na normy, wartości i zachowania społeczeństw na całym świecie.
