Harran – Historia i Znaczenie
Harran, znany również jako Charan lub Carrhae, to stanowisko archeologiczne w południowo-wschodniej Turcji, znajdujące się około 40 km na południowy wschód od Şanlıurfy. Dziś jest to miasto w prowincji Şanlıurfa, liczące około 9743 mieszkańców.
Początki i Rozwój
Harran jest pierwszym znanym miejscem wzmiankowanym w tekstach z Mari z XVIII wieku p.n.e. Miasto to miało strategiczne znaczenie, kontrolując szlaki handlowe z Damaszku, Niniwy i Karkemisz. Około 1400 p.n.e. wchodziło w skład państwa Mitanni. Po zniszczeniu przez Hetytów, miasto pojawia się w asyryjskich inskrypcjach z XI wieku p.n.e. jako Harranu.
Harran stał się ważnym ośrodkiem handlowym, prowadzącym wymianę z Tyrem, co dokumentował Pliniusz Starszy. Po upadku Niniwy miasto było ostatnim punktem oporu dla króla Asyrii Aszur-uballita II.
Kultura Religijna
Harran był także centrum kultu boga Sina, znane z posiadania świątyni E-hulhul, zburzonej około 382 roku na rozkaz cesarza Teodozjusza I. Okolica Harranu była miejscem klęski rzymskich legionów w bitwie pod Carrhae w 53 roku p.n.e. oraz miejscem morderstwa cesarza Karakalli w 217 roku.
Znaczenie Filozoficzne i Historyczne
W mieście schronili się filozofowie z rozwiązanej w 529 roku Akademii Platońskiej, których nauki przyczyniły się do powstania sekty haranitów, łącząc tradycje greckie z islamem. W 1104 roku miała miejsce bitwa pod Harran między krzyżowcami a Turkami seldżuckimi, co osłabiło reputację krzyżowców.
Współczesny Stan Harranu
Harran utrzymało znaczenie do czasów schyłku kultury islamskiej, a pod koniec XIX wieku przekształciło się w ruiny. Dziś zachowały się jedynie fragmenty z charakterystycznymi stożkowatymi domami z gliny.
W 2000 roku Harran i Şanlıurfa zostały wpisane na turecką listę informacyjną UNESCO, co podkreśla ich wartość jako dziedzictwa kulturowego.
Podsumowanie
- Harran to starożytne miasto z bogatą historią.
- Było ważnym ośrodkiem handlowym i religijnym.
- Miasto miało strategiczne znaczenie w różnych epokach.
- Dziś pozostały jedynie ruiny, które są przedmiotem badań archeologicznych.
- Wpisanie na listę UNESCO podkreśla jego wartość historyczną.
