Halsowanie w żeglarstwie
Halsowanie to technika żeglarska, która pozwala na poruszanie się jednostką pływającą w kierunku, z którego wieje wiatr, poprzez wykonywanie zwrotów. Nie można żeglować bezpośrednio pod wiatr, dlatego sternik stosuje manewr halsowania, polegający na płynięciu zakosami – raz na lewym, raz na prawym halsie.
Halsowanie na wiatr
Każdy jacht ma tzw. kąt martwy, który jest charakterystyczny dla danej jednostki i zależy od jej konstrukcji. Aby dotrzeć do celu znajdującego się w linii wiatru, sternik musi prowadzić łódź blisko kąta martwego oraz wykonywać zwroty przez sztag. Prędkość czysta na wiatr, określająca szybkość zbliżania się do celu, wyraża się wzorem:
gdzie to prędkość jachtu, a to kąt kursu względem wiatru. Im mniejszy kąt martwy, tym lepszy kurs względem wiatru, co zwiększa prędkość czystą na wiatr. W przypadku jednostek z dużym kątem martwym, czasami lepiej jest zrezygnować z ostrego żeglowania, aby zwiększyć prędkość jachtu.
Halsowanie z wiatrem
Manewr halsowania z wiatrem stosuje się rzadziej, szczególnie w trudnych warunkach morskich. Wysokie fale mogą uniemożliwić utrzymanie kursu z wiatrem, dlatego w takich sytuacjach zaleca się halsowanie baksztagami, co poprawia bezpieczeństwo żeglugi. W momencie, gdy fale są duże, może dojść do sytuacji, w której płetwa sterowa wystaje nad wodę, co utrudnia sterowanie. W takich warunkach bezpieczniej jest prowadzić jacht baksztagiem.
Halsowanie z wiatrem jest również stosowane w żeglarstwie lodowym. Prowadzenie bojera fordewindem może być niebezpieczne z powodu ryzyka wywrotki, stąd preferuje się halsowanie baksztagami w celu zapewnienia większego bezpieczeństwa.
