Halina Sadkowska (1895-1961)
Halina Sadkowska, z domu Hejdukowska, była polską instruktorką harcerską, lekarką dentystką oraz naczelniczką proendeckiego Harcerstwa Polskiego. Urodziła się 28 lutego 1895 roku w Czerniatynie, a zmarła 2 lipca 1961 roku w Warszawie.
Życiorys
Halina była córką Leona Hejdukowskiego i Pauliny z Zabokrzeckich. Po ukończeniu szkoły średniej w Winnicy w 1912 roku, rozpoczęła studia lekarsko-dentystyczne w Warszawie, które ukończyła w Moskwie w 1916 roku. Po powrocie do Warszawy pracowała jako dentystka, prowadząc zarówno praktykę prywatną, jak i pracując w Ubezpieczalni Społecznej. Działała również jako dentystka szkolna.
W latach 20. zaangażowała się w działalność harcerską, a od 1934 roku kierowała Kołem Przyjaciół Harcerzy przy warszawskiej drużynie harcerskiej. W 1937 roku otrzymała tytuł „Działacza Harcerstwa”. W 1939 roku była jedną z inicjatorek powstania Harcerstwa Polskiego, niezależnej organizacji harcerskiej, gdzie kierowała działem programowym. W 1940 roku uzyskała stopień harcmistrzyni, a od 1941 roku była członkiem Naczelnictwa Harcerstwa Polskiego.
W 1944 roku została aresztowana przez gestapo, a następnie trafiła do obozu Ravensbrück, gdzie działała w tajnej drużynie harcerskiej. Po wojnie wróciła do Polski i wznowiła działalność harcerską. W 1945 roku została aresztowana przez Urząd Bezpieczeństwa, a po odbyciu kary w 1947 roku odzyskała wolność.
W 1950 roku powróciła do praktyki dentystycznej, pełniąc również funkcję kierownika Wydziału Dentystyki w Wojewódzkim Zakładzie Lecznictwa Pracowniczego. Działała w samorządzie lekarskim i zmarła w Warszawie. Została pochowana na cmentarzu Powązkowskim.
Życie prywatne
Halina Sadkowska była żoną Henryka Sadkowskiego, urzędnika państwowego, z którym miała dwoje dzieci:
- Witold (ur. 1921) – harcerz i żołnierz Armii Krajowej, zginął w powstaniu warszawskim.
- Anna, zamężna Przecławska – sanitariuszka w powstaniu warszawskim, po wojnie została profesorem pedagogiki społecznej na Uniwersytecie Warszawskim.
Podsumowanie
Halina Sadkowska to postać, która łączyła pasję do harcerstwa z pracą dentystyczną, pozostawiając trwały ślad w historii Polski, szczególnie w kontekście działalności harcerskiej oraz walki o wolność w czasie II wojny światowej.
