Halacha w judaizmie
Halacha, co oznacza „droga” lub „zachowanie”, jest autorytatywną interpretacją Prawa Mojżeszowego (Tory) w judaizmie. Ukazuje, jak stosować Prawo w codziennym życiu i obejmuje zbiór przykazań religijnych, stanowiąc jedną z trzech głównych gałęzi ustnej tradycji żydowskiej.
Termin halacha odnosi się zarówno do ogółu przepisów, jak i do indywidualnych interpretacji rabinów, które są uznawane za obowiązujące w danej praktyce. W Talmudzie można znaleźć stwierdzenie, że „halachą jest opinia rabina N.”, co wskazuje, że jego zdanie ma decydujące znaczenie w danym kontekście. Halacha jest także formą midraszu.
Podstawowe źródła halachy
Główne zbiory halachicznych rozstrzygnięć to:
- Miszna – istniejąca w formie pisanej od II wieku n.e.
- Tosefta – zawierająca midrasze halachiczne.
- Talmud – kluczowy tekst w judaizmie, który rozwija i interpretuje halachę.
Tradycja halachiczna jest wciąż rozwijana w społeczności żydowskiej, a późniejsze kodyfikacje można znaleźć w Szulchan Aruch oraz w lokalnych tradycjach i responsach rabinicznych.
Zakres halachy
Halacha obejmuje przepisy dotyczące:
- kultu religijnego i liturgii,
- koszerności (kaszrut),
- różnych aspektów życia codziennego.
Tradycyjnie mówi się o 613 przykazaniach (micwot), które dzielą się na 248 nakazów i 365 zakazów.
Perspektywy współczesne
W judaizmie reformowanym i humanistycznym halacha jest postrzegana jako ważny element tradycji, ale podlega współczesnej krytyce. Jest traktowana bardziej jako wskazówka niż ostateczny autorytet, co dotyczy m.in. przepisów koszerności i etyki seksualnej.
Podsumowanie
Halacha stanowi istotny element judaizmu, wpływając na duchowe i codzienne życie Żydów, z różnymi interpretacjami i zastosowaniami w różnych nurtach religijnych.