Wąż (Serpens)
Wąż, znany również jako Serpens, to 23. co do wielkości gwiazdozbiór, znajdujący się blisko równika niebieskiego. Jest jednym z 48 konstelacji opisanych przez Ptolemeusza oraz jednym z 88 uznawanych współcześnie. W Polsce jest widoczny latem, a gołym okiem można dostrzec około 60 gwiazd.
Główną cechą Węża jest podział na dwie części: Głowę Węża (Serpens Caput) i Ogon Węża (Serpens Cauda). W przeszłości tworzył on razem z Wężownikiem jeden gwiazdozbiór, jednak obecnie te dwie części są odseparowane.
Mity i legendy
W mitologii babilońskiej występowały dwa węże, z których jeden był hybrydą smoka, lwa i ptaka, a drugi był wężem z rogami. Grecy utożsamiali Węża z Asklepiosiem, bogiem medycyny, który w rękach trzymał węża, symbolizującego odrodzenie. W mitologii greckiej węże często pojawiały się w kontekście uzdrawiania oraz jako symbole odrodzenia poprzez zrzucanie skóry.
Gwiazdy Węża
W gwiazdozbiorze Węża znajdują się gwiazdy o umiarkowanej jasności. Łatwo zauważyć mały trójkąt utworzony przez gwiazdy czwartej wielkości, co ułatwia ich identyfikację w sprzyjających warunkach.
Najjaśniejsze gwiazdy
- Alfa Serpentis (Unukalhai) – najjaśniejsza gwiazda (2,6 magnitudo), pomarańczowy olbrzym typu K2, świeci 38 razy jaśniej niż Słońce.
- Eta Serpentis – druga co do jasności (3,26 magnitudo), pomarańczowy podolbrzym, znajdujący się 60,5 roku świetlnego od Ziemi.
- Gamma Serpentis – karzeł typu F, jaśniejszy od Słońca, z wiekiem około trzech miliardów lat.
Gwiazdy wielokrotne
- Delta Serpentis – gwiazda podwójna o składnikach czwartej i piątej wielkości.
- θ¹ i θ² Ser – białe gwiazdy ciągu głównego, oddalone o 22 sekundy łuku.
- β Ser – układ podwójny, trudny do obserwacji, z gwiazdami o jasności 3,0 i 9,2 magnitudo.
Interesujące obiekty
- Mgławica Orzeł (M16) – znana z fotografii Hubble’a, leży w Ogonie Węża.
- Gromada kulista M5 – odkryta przez Gottfrieda Kircha w 1702 roku, ma średnicę 165 lat świetlnych.
- Galaktyka Arp 220 – znana z aktywności gwiazdotwórczej.
Rój meteorów
Węża związany jest z mało znanym rojem meteorów zwanym Serpentydami, który osiąga maksimum aktywności na początku kwietnia. Nie jest znane jego ciało macierzyste.
