Sieć (Reticulus)
Sieć, znana również jako Reticuli (skrót: Ret), jest małym gwiazdozbiorem na niebie południowym, położonym blisko Wielkiego Obłoku Magellana. Został zaproponowany w 1624 roku przez Jakoba Bartscha jako „Romb”, a w 1752 roku przez Nicolasa Louisa de Lacaille’a zmieniony na „Sieć Rombową”. Symbolizuje siatkę używaną w teleskopach do pomiarów kątowych ciał niebieskich. W Polsce jest niewidoczny, a liczba gwiazd dostrzegalnych gołym okiem wynosi około 15.
Mity i legendy
Sieć nie była znana starożytnym astronomom. Lacaille stworzył tę konstelację podczas pobytu w obserwatorium na Przylądku Dobrej Nadziei. W 1810 roku William Croswell próbował zastąpić Sieć popiersiem Krzysztofa Kolumba, a w 1822 roku Alexander Jamieson proponował zastąpienie jej zegarem słonecznym, jednak obie propozycje nie zyskały akceptacji.
Gwiazdy Sieci
Podstawowe gwiazdy Sieci są blade i tworzą asteryzm w kształcie latawca. Oto kilka z nich:
- α Ret – żółty olbrzym, 163 lata świetlne od Słońca, z masą 3,5 razy większą i jasnością 240 razy większą niż Słońce, ma towarzysza – czerwonego karła.
- β Ret – gwiazda potrójna, oddalona o 100 lat świetlnych.
- ε Ret – gwiazda podwójna w odległości 59 lat świetlnych, z planetą HD 27442 b.
- ζ Ret – żółta gwiazda podwójna, widoczna przez lornetkę, w odległości około 39 lat świetlnych. Zyskała popularność w latach 60. XX wieku w kontekście doniesień o uprowadzeniach przez UFO.
Interesujące obiekty
Sieć znajduje się daleko od Drogi Mlecznej, ale zawiera kilka interesujących galaktyk:
- NGC 1313 – spiralna galaktyka z poprzeczką, odległa o około 15 mln lat świetlnych, widoczna w dobrych warunkach przez 10-centymetrowy teleskop.
- NGC 1559 – spiralna galaktyka, łatwo zauważalna na południowy wschód od α Ret, widoczna w 20-centymetrowym teleskopie.