Luneta
Luneta (łac. Telescopium) to słabo widoczny gwiazdozbiór nieba południowego, położony między Strzelcem a Koroną Południową. Został wyodrębniony w 1752 roku przez Nicolasa Louisa de Lacaille jako Tubus Teleskopu. Jest 57. co do wielkości konstelacją na niebie, z około 30 gwiazdami dostrzegalnymi gołym okiem. W Polsce jest niewidoczny.
Pochodzenie nazwy
Nazwa gwiazdozbioru pochodzi od greckiego słowa tēle-skópos, co oznacza 'widzenie daleko’. Luneta była w dużej mierze nieznana do XVIII wieku, gdy rozpoczęto badania półkuli południowej. Lacaille używał teleskopu do obserwacji nieba w rejonie Kapsztadu, co przyczyniło się do rozwoju astronomii.
Gwiazdy Lunety
Luneta zawiera siedem gwiazd jaśniejszych niż piąta wielkość. Główne gwiazdy to:
- Alfa Telescopii (α Tel) – podolbrzym typu B, oddalony o 278 lat świetlnych, jaśniejszy od Słońca prawie tysiąc razy.
- Zeta Telescopii (ζ Tel) – żółty olbrzym, oddalony o 127 lat świetlnych.
- Epsilon Telescopii (ε Tel) – układ podwójny z jaśniejszym składnikiem o jasności 4,52m.
- RR Telescopii – zmienna gwiazda w układzie symbiotycznym, która co kilka dziesiątków lat przechodzi przez wybuchową reakcję termojądrową.
Interesujące obiekty
Luneta nie obfituje w interesujące obiekty do obserwacji, jednak wyróżniają się:
- NGC 6584 – gromada kulista, widoczna z odległości około 43 000 lat świetlnych.
- NGC 6868 – galaktyka eliptyczna, która mogła niedawno zderzyć się z sąsiadującą galaktyką spiralną.
Obie gromady wymagają teleskopu do obserwacji, a NGC 6868 jest szczególnie interesująca ze względu na obecność pyłu w jej centralnych obszarach.